BadaniaMarketKaczmarczyk&0

cji, poprawność logiczna, dostosowanie do sytuacji i dostosowanie do układu odniesienia.

WIELOSTOPNIOWOŚĆ KLASYFIKACJI. Dane surowe można klasyfikować wielostopniowo przez uogólnianie danych szczegółowych; klasy szczegółowe grupuje się w klasy ogólniejsze lub na odwrót: w ramach klas ogólnych wydziela się klasy szczegółowe. Na przykład w tablicy 5.2 odpowiedź na pytanie P.l 1 została podana w postaci prostej klasyfikacji jcdnostopniowej o dość dowolnej kolejności klas. W tablicy 5.3 te same kategorie sklasyfikowano w sposób uproszczony i bardziej uporządkowany. Jest to przykład klasyfikacji dwustopniowej.

Tablica 5.3

Tematy mało interesujące czytelników „TZ”

U w u g u: IV. — dane /agregowane, IXS — dane uc/cgrituwc. Źródło: Opracowanie wUsik- na podstawie /. tablicy 5.2.

Dane liczbowe można też poddawać możliwym do przeprowadzenia operacjom statystycznym.

Poprawność logiczna. Przy klasyfikacji odpowiedzi na pytania otwarte stosuje się te same zasady logiczne, jak w przypadku skalowania odpowiedzi na pytania zamknięte. W przypadku pytań otwartych zasady te jest jednak trudniej zastosować. Przypomnijmy, żc są to zasady zupełności i rozłączności klasyfikacji.

Dostosowanie do sytuacji. Zastosowanie reguł klasyfikacji jest względnie łatwe, ponieważ są to reguły formalne. Natomiast dostosowanie do określonej sytuacji oznacza, że w danej klasyfikacji należy dobrać kategorie najlepiej odzwierciedlające badany problem. Pozwala to na grupowanie wielkiej liczby pojedyn-czych danych, otrzymanych z pomiarów, w niewielką liczbę klas, dzięki czemu można lepiej zrozumieć badane zjawiska. Często o dostosowaniu klasyfikacji do danej sytuacji decyduje trafnie dobrane kryterium tej klasyfikacji.

260