BadaniaMarketKaczmarczyk25

Każda kolumna i każdy wiersz tablicy powinny mieć nagłówek. Zarówno kolumny, jak i wiersze powinny być zsumowane. W tablicy 6.1 zsumowano tylko kolumny ze względu na to, że ta informacja jest istotna dla czytelnika.

Środki ułatwiające zapamiętywanie liczb. Decydent, czytając tablicę, chciałby zapamiętać od razu przynajmniej jej część.

Oto kilka uwag ułatwiających czytanie i zapamiętywanie liczb’:

szeregi liczbowe w tablicach są porządkowane według określonego kryterium, np. od liczb mniejszych do większych lub na odwrót; łatwiej jest czytać liczby uporządkowane pionowo niż poziomo, np. lepiej

jest

780

430

lub

430

780

niż

780 430

w miarę możliwości należy używać średnich, nawet jeżeli nie są one typowe, dzięki czemu istnieje podstawa do porównywania poszczególnych wielkości;

•    typowe tablice są łatwiejsze do zapamiętania, gdy ich rozmiary nie są za duże (są mniejsze o 15-20%); wówczas oko ludzkie może łatwiej objąć i zapamiętać większą część lub całość tablicy;

•    tam, gdzie jest to możliwe, kolumny i wiersze są sumowane, ponieważ daje to czytającemu pogląd na ogólną strukturę zjawiska, którą łatwiej jest zapamiętać.

Zaokrąglanie liczb. Jeżeli w raporcie jest napisane, że liczba wystawców zagranicznych wzrosła z 2506 w 1982 roku do 3466 w 1984 roku, to czytelnik może mieć pewne trudności z porównaniem i zapamiętaniem tych danych . Lepiej jest zaokrąglić te liczby odpowiednio do 2500 oraz 3500. Podobnie przedstawia się sprawa z cyframi po przecinku. Zamiast 51.91 czy też 100,21. lepiej jest zaokrąglić je do całości, czyli 52 oraz 100. Wyniki analiz komputerowych są często podawane z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. W raporcie taka dokładność jest zbyteczna.

Układ treści raportu. Całość raportu jest podzielona na kilka lub kilkanaście ściśle ze sobą powiązanych części, z których każda ma wprowadzenie oraz zakończenie. W skład zakończenia mogą wchodzić również niezbędne załączniki. Każda część raportu ma również swoją strukturę, tzn. składa się z wprowadzenia, treści głównej i zakończenia. Ogólną strukturę raportu przedstawiono w tablicy 6.2.

Wprowadzenie, zarówno do całości raportu jak i do jego poszczególnych części, pełni kilka istotnych funkcji. Po pierwsze, ma ono zainteresować odbiorców raportu przez motywację. Odbiorca powinien wiedzieć, do czego jest mu potrzebny

■' Zasady le szczegółowo omawia m.in. A.S. Ehrenberg, The Problem of Numeracy, „The American Stutisucian” 1981. May. s. 69-70.

325