UŻYWANIE KONSPEKTÓW. Konspekt (hondom) jest to skrótowo ujęta treść tematu lub jego części. Sporządzony na kartkach papieru konspekt jest rozdawany słuchaczom przed prezentacją ustną. Konspekt przekazuje słuchaczom dane w formie prostej i zrozumiałej. Oto elementy wystąpienia nadające się do przekazu w tej postaci:
• streszczenie lub szkic wypowiedzi;
• podsumowanie wyników badania;
• tablice oraz schematy graficzne;
• definicje, specjalne terminy i akronimy;
• listy kluczowych punktów (zagadnień);
• wzory lub kopie użytych instrumentów pomiarowych;
• kopie plansz lub innych środków wizualnych.
UŻYWANIE ŚRODKÓW WIZUALNYCH. Środki wizualne to plansze, konspekty, slajdy, filmy, próbki, mapy, wykresy, wideotaśmy, pokazy oraz inscenizacje. Dzięki ich użyciu można zwrócić uwagę słuchacza na ważniejsze zagadnienia, pokazać to, co trudno byłoby wypowiedzieć, oraz wprowadzić do prezentacji większą różnorodność. Dzięki środkom wizualnym można w większym stopniu kierować uwagą słuchaczy.
Utrzymywanie uwagi SŁUCHACZY. Prezenter może nieświadomie rozpraszać uwagę słuchaczy, np. szybko chodząc po sali lub trzymając w ręku jakąś przypadkową rzecz, patrząc przez okno lub na sufit. Ruchy prezentera powinny być naturalne i dostosowane do sytuacji. Kontakt wzrokowy ze słuchaczami wpływa również na utrzymanie uwagi. Bardzo ważny jest glos prezentera — nie może to być glos zbyt słaby, za głośny, za szybki, zbyt powolny lub monotonny.
Arsenał środków skupiających uwagę słuchaczy jest dość duży. Jednym z nich jest częste stosowanie pytań w trakcie prezentacji. Właściwe użycie głosu również może skupić uwagę. Często stosowanym sposobem jest polecenie wykonania przez słuchaczy drobnych zadań, które urozmaicają tok prezentacji. Inną techniką jest pobudzanie audytorium przez pytania i odpowiedzi.
Przeprowadzenie badania i prezentacja jego wyników' użytkownikom nie oznacza dla badacza zakończenia pracy. Przy czym nie chodzi tu o rozpoczęcie pracy nad projektem następnego badania, ale o dalsze czynności związane z zakończonym badaniem. Należy zwłaszcza kontrolować badanie, dokładnie śledzić etap zastosowania wyników' badania w praktyce oraz oceniać efektywność badania.
330