BadaniaMarketKaczmarczyk70

raczej poziom wykorzystywania wyników badań przez polskie przedsiębiorstwa. Okazało się. że aż co drugie przedsiębiorstwo w ogóle nic prowadzi badań potrzeb i motywów zakupu. Podobnie przedstawia się sprawa badań skuteczności i efektywności działań promocyjnych przedsiębiorstwa, zwłaszcza reklamy. Ponad 50% przedsiębiorstw nigdy nie prowadziło badań zamiarów zakupów. Jeśli się weźmie pod uwagę rodzaj działalności badanych przedsiębiorstw, widoczne jest nieco większe zaangażowanie w badaniach przedsiębiorstw produkcyjnych w porównaniu z handlem i usługami¹.

Znacznie większe wykorzystanie wyników badań obserwujemy w dużych przedsiębiorstwach, o czym świadczą rezultaty badań przeprowadzonych przez Akademię Ekonomiczną w Katowicach (1992 rok) oraz przez CBM „Indicalor” we współpracy z SGH w Warszawie (1997 rok). Tablica 7.8 ilustruje zestawienie tych wyników według zakresu badań prowadzonych przez przedsiębiorstwa. W odróżnieniu od ogółu przedsiębiorstw, w przedsiębiorstwach dużych przeważają badania prowadzone co najmniej często, a badania istniejących aktów' prawnych i analizy cen są w większości przypadków prowadzone stale. Najrzadziej natomiast są prowadzone badania skuteczności reklamy.

Badania marketingowe w przedsiębiorstwach polskich praktycznie są prowadzone jeszcze w niewielkim stopniu. Badania sporadyczne i stałe były inicjowane przez pojedyncze większe przedsiębiorstwa. Szybszy rozw'ój badań należy zawdzięczać raczej przedsiębiorstwom zagranicznym działającym w Polsce. Formalnym wyrazem tej pozornej często działalności były i są słabo rozwinięte formy organizacyjne w postaci działów analiz rynkowych, analiz ekonomicznych, ogólno-handlowych itp. Obecność reklamy w większym stopniu zaznaczyła się w strukturach organizacyjnych.

Powolny rozwój badań rynkowych w Polsce wynika w pewnym stopniu z niestosowania koncepcji marketingu w zarządzaniu przedsiębiorstwami. Jednak pierwotną przyczyną braku zarówno badań marketingowych, jak i innych działań marketingowych była nierynkowa, skrajnie scentralizowana gospodarka, której skutki odczuwa się jeszcze dotychczas. Upłynie jeszcze sporo czasu, zanim marketingowa filozofia zarządzania całym przedsiębiorstwem stanie się w Polsce wyraźnie widoczna.

Zaczynają się już jednak stopniowo pojawiać coraz liczniejsze objawy zainteresowania kierownictwa badaniami marketingowymi. Zainteresowanie to jest wywołane trudną sytuacją rynkową wielu przedsiębiorstw i koniecznością ich przetrwania. Wciąż jeszcze nic traktuje się powszechnie badań jako elementu regularnego podejmowania decyzji marketingowych.

WYKONAWCY badań w Polsce. Istnieje wyraźny kontrast między poziomem badań reprezentowanym przez wykonawców (zleceniobiorców) tych badań

370

1

K. Mazurck-hopacińska, Marketing w polskich pr7.edsięhiorshvach, „Marketing i Rynek" 1996,

nr 3.