Badania materiałów dielektrycznych 2

155

któw badań Cdielektryki stałe, ciekłe lub gazowe, układy izolacyjne w urządzeniach) oraz różnorodności celów i metod badań, które mogą obejmować nie tylko wyznaczanie właściwości elektrycznych, lecz również mechanicznych, chemicznych, cieplnych itp.

Bliższe omówienie całości zagadnień związanych z badaniami dielektryków nie mieści się w ograniczonych ramach niniejszego opracowania i przedstawione jest w obszernej pracy [23. Ponadto szczegółowe opisy metod, wymagań oraz procedur badawczych są przedmiotem norm państwowych lub branżowych, ustalanych oddzielnie dla poszczególnych materiałów, urządzeń oraz wyznacznych właściwości. Przystępując do badań należy stosować się do zaleceń odpowiednich norm, 'gdyż tylko badania przeprowadzone w ujednoliconych warunkach Cokreślonych normami) mogą być miarodajne przy porównywaniu uzyskanych wyników i dokonywaniu ocen.

W dalszym ciągu ograniczymy się do przedstawienia wybranych badań dielektryków stałych, a ściślej - badań mających na celu wyznaczenie podstawowych parametrów elektrycznych, którymi są: rezystancja mierzona przy prądzie stałym oraz przenikalność elektryczna i współczynnik strat dielektrycznych - mierzone przy prądzie sinusoidalnie zmiennym. Szczegółowy opis wymienionych badań jest przedmiotem norm [33 i [43.

Wyjaśnijmy na wstępie definicje wyznaczanych parametrów i niektóre ich właściwości. Badany dielektryk umieszczony jest między elektrodami doprowadzającymi napięcie pomiarowe. W przypadku doprowadzenia do elektrod napięcia stałego - przez badany dielektryk płynie prąd zależny od rezystancji dielektryka, którą można wyznaczyć mierząc napięcie i prąd. Należy jednak zwrócić uwagę, że dielektryk stały charakteryzuje się inną wartością rezystancji po powierzchni i inną wewnątrz objętości dielektryka. Wymienione rezystancje nazywane są odpowiednio rezytancją powierzchniową Rp oraz rezystancją skrośną R_g. Przez dielektryk umieszczony między dwoma elektrodami płyną jednocześnie prądy po powierzchni i wewnątrz jego objętości i wyznaczona w takim przypadku rezystancja R jest pewną wypadkową rezystancji R i R .

s p

Wyznaczenie rezystancji R_g lub R^ oddzielnie - wymaga zastosowania specjalnych układów elektrod, które opisano w dalszej części rozważań. Rezystancje R, R_g i R^ charakteryzują stałoprądowe