BATES7

Dodatkowe szmery oddechowe i ich charakterystyka [16-19]

szczema

-stawanie trzeszczeń tłumaczą 2 teorie: 1) Są one spowodowane rozklejaniem niedodmowych pęcherzyków płucnych, kiedy ponow-; dostaje się do nich powietrze. Ten mechanizm jest najpewniej przyczyną późnowdechowych trzeszczeń słyszalnych w chorobach śród-szowych płuc oraz we wczesnych etapach zastoinowej niewydolności serca. 2) Trzeszczenia są wywołane przez pęcherzyki powietrza,

. :r przepływają przez wydzielinę lub nieco zwężone drogi oddechowe podczas oddychania. Ten mechanizm prawdopodobnie tłuma-- powstawanie przynajmniej niektórych grubych trzeszczeń.

Trzeszczenia późnowdechowe mogą rozpoczynać się w pierwszej połowie wdechu, ale muszą trwać aż do jego późnej fazy. Zwykle są drobne, dość liczne i utrzymują się wraz z kolejnym oddechem. Początkowo słyszalne są przypodstawnie, a gdy schorzenie postępuje, obecne są coraz wyżej. Przy zmianie pozycji ciała przesuwają się do najniżej położonych miejsc. Wśród przyczyn wymienia się śródmiąższowe choroby płuc (np. włóknienie) oraz wczesny etap zastoinowej niewydolności serca.

Trzeszczenia wczesnowdechowe pojawiają się i zanikają krótko po rozpoczęciu wdechu. Często są grube i względnie nieliczne. Niekiedy towarzyszą im trzeszczenia wydechowe. Wśród przyczyn wymienia się przewlekłe zapalenie oskrzeli oraz astmę.

Trzeszczenia śródwdechowe oraz wydechowe słyszalne są w rozstrzeniach oskrzeli, ale nie są swoiste dla tej choroby. Mogą współistnieć świsty i furczenia.

Świsty pojawiają się wówczas, gdy powietrze przepływa szybko przez oskrzela, które są istotnie zwężone. Słyszalne są często w okolicy ust oraz na ścianie klatki piersiowej.

Wśród przyczyn świstów słyszalnych w obrębie ściany klatki piersiowej wymienia się astmę, przewlekłe zapalenie oskrzeli, POChP oraz zastoinową niewydolność serca. W astmie świsty mogą być obecne jedynie podczas wydechu lub podczas obu faz oddychania.

Furczenia świadczą o obecności wydzieliny w dużych drogach oddechowych. W przewlekłym zapaleniu oskrzeli świsty i furczenia często zanikają po kaszlu.

W ciężkich postaciach obturacyjnych chorób płuc pacjent nie jest w stanie wypuścić tyle powietrza przez zwężone drogi oddechowe, aby wywołać świsty. Tak zwana cicha klatka piersiowa jest stanem zagrożenia życia i wymaga natychmiastowej uwagi.

Utrzymujące się w jednym miejscu świsty sugerują częściowe zwężenie oskrzela, spowodowane np. przez guz lub ciało obce. Mogą być wdechowe, wydechowe lub obecne podczas obu faz oddychania.

Świst, który wyłącznie lub w przeważającej części pojawia się na wdechu, to Stridor.

Często jest głośniejszy w okolicy szyi niż nad ścianą klatki piersiowej. Stridor świadczy o częściowym zwężeniu krtani lub tchawicy i wymaga natychmiastowej uwagi.

Zmienione zapalnie, pogrubiałe blaszki opłucnej trą o siebie nawzajem, wywołując szmer tarcia opłucne).

Tarcie opłucnej przypomina akustycznie trzeszczenia, chociaż dźwięki te są wywoływane różnymi procesami patologicznymi. Tarcie opłucnej może być dyskretne, choć czasem jest na tyle istotne, że tworzy jeden ciągły dźwięk. Tarcie ogranicza się zwykle do jednego, względnie małego obszaru ściany klatki piersiowej i typowo słyszalne jest na wydechu i wydechu. Gdy zmienione zapalnie blaszki opłucnej zostają rozdzielone przez płyn, to wów^rczas tarcie zanika.

Są to trzeszczenia zlokalizowane w>- okolicy przcdsercow-ej, synchroniczne z czynnością serca, a nie z oddychaniem. Najlepiej słyszalne w pozycji leżącej na lewym boku, wywołane są odmą śródpiersia.

ii.|.

wdech wydech

«I * f •

5 ,visty i furczenia

wm mtm *vwv wmw

Stridor

mm

Szmer tarcia opłucnej

Objaw Hammana

ATK A PIERSIOWA I PŁUGA