20
1. Ścieki i ich charakterystyka
Wartość TZT w g/g oblicza się wg wzoru:
16-ilc + — — o — — n\
TZT =-----^ (1.4)
M
gdzie M - masa molowa danego związku.
Wartość TZT poszczególnych związków organicznych, które zawierają w swej cząsteczce oprócz atomów węgla atomy innych pierwiastków, zależy od przewidywanych produktów utlenienia. Dla związku:
CrH„Clc,N„Na„oO„PSs,
TZT bez nitryfikacji powinno wynosić: 16
tztNHi = ■
2c + - • (h— cl — 3ń) +3s + — • p + — ■ na — o 2 2 F 2
M
(1.5)
z nitryfikacją:
16-
tztno, = -
1 5 5 1
2cH---(li — c) H---/i + 3s H---pH---na — o
2 2 2 2
M
Wysoką wartość TZT mają węglowodory, tłuszcze, alkohole i aldehydy. Wskaźniki BZT, ChZT i OWO, oprócz wyżej wymienionego zastosowania, są również przydatne do oceny możliwości biodegradacyjnych związków organicznych.
Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT) jest pojęciem umownym, określającym ilość tlenu (wyrażoną w gramach na 1 m3) potrzebną do biochemicznego utlenienia związków organicznych w ściekach, na drodze biochemicznej, w warunkach aerobowych, w temperaturze 20 °C. W praktyce określa się pięciodniowe zapotrzebowanie tlenu oznaczane symbolem BZT5. Badania rozkładu biochemicznego zanieczyszczeń organicznych mogą być oparte na obserwacji zmian zawartości tych zanieczyszczeń, obserwacji wzrostu zawartości produktów rozkładu (np. C02) lub na pomiarach ilości zużytego tlenu w procesie rozkładu. Pomiary ilości tlenu zużywanego w czasie biochemicznego rozkładu zanieczyszczeń organicznych mogą dostarczyć informacji na temat całkowitej zawartości substancji podatnych na rozkład biochemiczny oraz kinetyki tego procesu.
Biochemiczne utlenienie zanieczyszczeń ścieków przebiega w dwóch etapach (rys. 1.1). W pierwszej fazie rozkładowi ulegają związki organiczne, a w drugiej fazie następuje utlenienie związków amonowych, zarówno zawartych w ściekach surowych, jak i powstałych z rozkładu związków azotu lub komórek bakteryjnych. Proces ten zaczyna się za-