bezkręgowce I (14)

Wynurl

Ceruchus chrysomelinus, A

Podobnie jak jelonek rogacz, wynurl jest przedstawicielem rodziny je-lonkowatych. Rodzina ta w Polsce liczy jedynie 6 gatunków. Cecha charakterystyczna tych chrząszczy jest wyraźna różnica między samcem i samica. Samce maja silnie rozwinięte żuwaczki, przy czym występuje u nich duża różnorodność wielkości i długości żuwaczek oraz kształtu głowy i przedplecza. Na jednym miejsc u można spotkać duże samce (ok. 2 cm długości) obok drobnych (ok. I cm długości) z żuwaczkami tylko nieznacznie wydłużonymi. Różnorodność ta uzależniona jest od pokarmu. Jeżeli próchno drewna, którym się odżywiają larwy, jest zbyt suche lub zbytnio rozłożone i ma postać humusu, powstają wówczas tzw. postacie głodowe, o wiele mniejsze i słabsze niż normalne osobniki. Wynurt występuje w starych lasach, w górach i w Białowieży. Larwy rozwijają się w starych, spróchniałych pniach drzew (według niektórych źródeł żerują na bukach, brzozach i jodłach). Dorosłe chrząszcze odżywiają się sokiem wydzielanym przez zranione drzewa liściaste. W Polsce wynurt jest gatunkiem ginącym. Przyczyną jego wymierania jest ciągłe zmniejszanie się areałów starodrzewia.

Pachnica dębowa

Osmoderma erenita, B

Jest przedstawicielem rodziny żukowatych, do której należy przeszło 500 gatunków występujących w Polsce. Pachnica dębowa jest jednym z największych (długość ciała 24-32 mm) owadów lej rodziny. Chrząszcze latają w ciągu dnia i wieczorem od początku kwietnia do końca lipca. Samice składają jaja w spróchniałe pniaki dębowe. Larwy, tzw. pędraki, są miękkie, białawe, zgięte grzbietobrzusznic, bez-okie, o brązowej głowie i sześciu nogach. Koniec odwłoka mają workowato zgrubiały i częściowo przejrzysty, lak że widać narządy wewnętrzne. Larwy prowadzą skryty tryb życia przebywają w próchnie, którym się odżywiają. Ich rozwój trwa kilka lat. Dorosłe owady odżywiają się sokiem zranionych drzew, nektarem i płatkami kwiatów. Charakteryzują się nieprzyjemnym zapachem, podobnym do zapachu piżma.