Biomechanika wyklady0018

Obniżenie środka ciężkości powoduje wzrost kątów stabilności. Utrzymaniu równowagi___

sprzyja też rozszerzanie wieloboku podparcia, np. rozstawienie stóp na pokładzie kołysającej się na wodzie łodzi, czy przy chodzeniu po śliskiej powierzchni.

4. Pojęcie stabilności nieasymptotycznej.

■^UstabilnośrU^to odporność ciała na zakłócenia jego stanu równowagi Ciało wytrącone ze stanu równowagi (ale tylko w pewnym obszarze stabilności) dąży dojego osiągnięcia i po pewnym czasie oscylacji go osiąga. Mówimy wtedy ostabdnośc^s^mgtot^zj^U^ę" (rys. 11).

o    b

Rys.ll. Równowaga asymptotyczna kuli w niecce, a) Obszar stabilności kuli. b) Współrzędna pozioma środka kuli dążącej do osiągnięcia stanu równowagi trwałej w funkcji

czasu [4],

Jeżeli na układ działają zakłócenia zewnętrzne zmieniające się w' czasie i nie przekracza-jące obszaru stabilności, układ będzie stabilny, ale będzie to tzw. stabilność nieąs\Tńpto-tyczna - układ dąży do stanu równowagi, ale go nie osiąga. Czlowu^^^^^n^y^'^ dążąc do stajturównowagT jest w ciągłym ruchu - jest to właśnie stabilność nieasvmpto-tyczna. Rzut środka ciężkości oscyluje po wieloboku podparcia.

Człowiek w pionowej pozycji wyprostowanej - to wiele członów podpartych na sobie, każdy człon jest w stanie równowagi chwiejnej. Jest to system wielu tzw. wahadeł odwróconych (nie dotyczy to kończyn gómych).Podudzia opierają się na bloczkowych stawach skokowo-goleniowych, uda na zawiasowych stawach kolanowych, kości miedniczne na

kulistych stawach biodrowych, tułów trzymany przez ruchomy kręgosłup wsparty jest na miednicy. Utrzymanie tak wysoce niestabilnej konstrukcji wymaga napięcia mięśni.

Literatura:

[1]    Kazimierz Fidelus, Zarys biomechaniki ćwiczeń fizycznych, Cz. I, wyd. AWF, Warszawa 1977

[2]    Tadeusz Bo.ber, Jerzy Zawadzki, Biomechanika układu ruchu człowieka, wyd. BK, Wrocław 2003

[3]    Zdzisław' Zagrobelny, Marek Woźniewski, Biomechanika kliniczna, część ogólna, wyd. AWF we Wrocławiu, Wrocław 1997

[4]    Tadeusz Bober, Marian Golema, Stefan Kornecki, Kornelia Kulig, Jerzy Zawadzki, Biomechanika. Wybrane zagadnienia, red. T. Bober, AWF we Wrocławiu, Wrocław 1990

17