bis
9

Tabela 3

Stale kadłubowe o wysokiej wytrzymałości [3]

Skład chemiczny

Granica	Kategoria stali	Maksymalna zawartość pierwiastków				[%)
plastyczności		C	Si	Mn	P	S
od 420 MPa	D	0.20	0.55	1.70	0.035	0.035
do 690 MPa	E
	F	0.18	0.55	1.60	0.025	0.025

Własności mechaniczne stali konstrukcyjnych o wysokiej wytrzymałości według uzgodnionych wymagań towarzystw klasyfikacyjnych

Kategoria stali	Własności mechaniczne			Próba udamości
	Rcmin (lub R0.2)	Rm	^5 min	temperatura próby	średnia energia z trzech próbek KVmin
	[MPa]	[MPa)	[%]	PC]	[J]
D420				-20	41 (W)
E420	420	530-1-680	18	-40	27 (P)
F420				-60
D460				-20	41 (W)
E460	420	570-720	17	-40	27 (P)
F460				-60
D500				-20	41 (W)
E500	500	610-770	16	-40	27 (P)
F500				-60
D550				-20	41 (W)
E550	420	670-830	16	-40	27 (P)
F550				-60
D620				-20	41 (W)
E620	460	720-890	15	-40	27 (P)
F620				-60
D690				-20	41 (W)
E690	690	770-940	14	-40	27 (P)
F690				-60

Wymagania zawarte w tabeli dotyczą blach i szerokich płaskowników o grubości do 70 mm.

W - próbki pobrane wzdłuż kierunku walcowania

P - próbki pobrane w poprzek kierunku walcowania_

Stale o wysokiej wytrzymałości (symbol WW) są to niskostopowe ►aule przeznaczone do ulepszania cieplnego, prócz manganu (0.8-f-1.7%) /uwierające dodatki (0.5+1.0%): niklu, chromu, molibdenu oraz mikro-iliidatki wanadu, niobu, tytanu i cyrkonu. Wytrzymałość na rozciąganie łych stali sytuuje się w granicach R_m = 500-fl000 MPa, a granica plastyczności powinna wynosić Re = 420-^690 MPa.

W Polsce nie wykorzystuje się stali W W do budowy kadłubów slntków, wobec tego nie są one uwzględnione przez PRS. Natomiast w krajach o rozwiniętym przemyśle budowy statków i obiektów oeeanotechnicznych ich udział w ogólnej ilości zużywanej stali sięga obecnie do kilkunastu procent. Skład chemiczny wspomnianych stali uraz wymagania wytrzymałościowe opracowane przez IACS (Międzynarodowe Stowarzyszenie Towarzystw Klasyfikacyjnych) podane są w tabeli 3.

J.3. Stale specjalne

Na wewnętrzne poszycia zbiorników ładunkowych na chemikaliowcach stosuje się stale stopowe odporne na korozję lub stale NW platerowane cienką warstwą stali stopowej.

Zbiorniki ładunkowe gazowców, gdzie temperatury przewozu ładunku kształtują się poniżej -10°C, oraz bariery wtórne niezbędne na łych statkach wymagają użycia wysokostopowych stali odpornych na kruche pękanie w bardzo niskich temperaturach: do -55°C dla gazów ropopochodnych (LPG) i do -165°C dla gazu ziemnego (LNG). Bariera wtórna to dodatkowa szczelna obudowa zbiornika mająca na celu /utrzymanie wycieku ładunku płynnego z uszkodzonego zbiornika. Na Matkach LPG, dla temperatur przewozu ładunku nie niższych niż -55°C, rolę bariery wtórnej często pełni poszycie zewnętrzne kadłuba.

Przy temperaturach przewozu do -55°C na zbiorniki i bariery wtórne przeznacza się stale węglowe manganowe o obniżonej zawar-lości węgla (do 0.16%) zawierające 0.7+1.6% manganu oraz do 1.5% łącznej zawartości niklu, miedzi, wanadu i tytanu.

Natomiast w wypadku temperatur przewozu ładunku w zakresie 60 -r -165°C zbiorniki ładunkowe i bariery wtórne wykonuje się ze stali stopowych niklowych, z rosnącą zawartością niklu w miarę spadku temperatury przewozu ładunku.

41