bis2

3.6. Spawalność stali

Współczesna technologia budowy statków stalowych za pomoc spawania wymusza stosowanie stali dobrze spawałnych. Cech spawalności określa się za pomocą odpowiednich prób technok gicznych. Natomiast szybką ocenę spawalności stali umożliwia ta zwany równoważnik węglowy - C_c. Spawalność jest określona pewnym przybliżeniem na podstawie składu chemicznego (zawartość składników stopowych stali).

W wypadku stali o zwykłej wytrzymałości wspomniany równe ważnik ma postać:

C_Ł [%] =C + Mn/ó,

gdzie:

C - procentowa zawartość węgla,

Mn - procentowa zawartość manganu.

Stal uważa się za dobrze spawalną, gdy wartość równoważniki węgla jest nie wyższa niż 0.4% [3].

Natomiast w odniesieniu do stali o podwyższonej wytrzymałość równoważnik węgla wyznacza się według wzoru:

C_c [%] = C + Mn/ó + (Cr + Mo + V)/5 + (Ni + Cu)/15,

gdzie:

Cr, Mo, V - łączna procentowa zawartość chromu, molibdenu i wanadu, Ni, Cu - łączna procentowa zawartość niklu i miedzi.

Omawiane stale uważa się za dobrze spawalne, gdy równoważnil węgla nie przekracza 0.45% [3].

3.7. Stopy aluminium    j

Pomimo ceny znacznie wyższej niż w wypadku stali stop} aluminium stosuje się do budowy statków szybkich i jednostel o hydrodynamicznym wyporze (ślizgacze, wodoloty i poduszkowce) Decyduje o tym głównie możliwość znacznej redukcji masy kadłub;

ii Im 50^60% masy kadłuba stalowego). Dodatkowo te stopy charakte-łv/ują się dobrą spawalnością w osłonie gazu obojętnego (argonu), ilnlirą odpornością na korozję i łatwą obróbką plastyczną. Wadami, jMt/ii wysoką ceną (6-=-8-krotnie wyższa niż stali), są mniejsza wytrzymałość oraz duże odkształcenia pospawalnicze.

Eksploatacja kilku przybrzeżnych statków pasażerskich zbudowanych z aluminium wykazała, że przy niższych mocach napędu głównego, wynikających ze zmniejszenia masy statków, mniejsze koszty eksploatacji oraz znaczny spadek kosztów remontów i konserwacji kadłuba powodują zwrot wyższych nakładów na budowę siników w ciągu kilku lat.

Do budowy kadłubów statków używane są stopy aluminium / magnezem, krzemem, cynkiem, manganem i miedzią. Jako mikro-ilmlatki stosuje się chrom, kobalt, wanad, tytan i beryl. Suma wszystkich dodatków stopowych z reguły nie przekracza 8%.

Stopy aluminium, poza stosowaniem do budowy całych statków, wy korzy stywane są również do budowy nadbudówek i pokładówek im statkach stalowych, a ze względu na dobrą udarność w niskich łemperaturach nadają się też do konstrukcji zbiorników na gazowcach l.NG.

Więcej informacji o stosowaniu stopów aluminium zawiera pozycja [2], z której zaczerpnięto też przedstawione powyżej uwagi.

47