76
V. PARAMETRY UŻYTKOWE NADAJNIKÓW
Górna wstęga boczna
Fala nośna wytłumiona
Rys. 28. Widmo modulacji jednowstęgowej
Innym systemem modulacji będącym rozwinięciem wyżej omówionego, panującym dziś niepodzielnie w amatorskich pasmach krótkofalowych, jest emisja jednowstęgowa z wytłumioną falą nośną - SSB (z ang. Single Side Band), oznaczana jako J3E (przy wytłumieniu jednej wstęgi bocznej na poziomie większym niż 60 dB, co osiąga się metodą filtrową) lub jako R3E (przy mniejszym tłumieniu zbędnej wstęgi bocznej, na przykład metodą fazową).
1. Lepsze wykorzystanie mocy wielkiej częstotliwości oddawanej przez nadajnik. Wiemy już, że moc oddawana przez nadajnik AM przy stuprocentowej głębokości modulacji rozdziela się w połowie na falę nośną, a w połowie na obie wstęgi boczne (po 25%). Wiemy też, że do przeniesienia modulacji wystarczy jedna wstęga boczna (przy spełnieniu pewnego warunku w odbiorniku, ale o tym za chwilę). W nadajniku SSB cała moc w.cz. nadajnika wykorzystana jest w ramach tej jednej wstęgi bocznej. W ten sposób nadajnik ma jak gdyby moc cztetokrotnie większą, przy znacznie mniejszej mocy zasilania, doprowadzonej do stopnia końcowego.
2. Znacznie mniejsza moc zasilania, doprowadzona do stopnia końcowego nadajnika (o czym wspomniano wyżej), a ściślej mniejsza moc średnia, wynika z tego, że wartość prądu anodowego stopnia końcowego nie jest stała: chwilowa wartość tego prądu jest proporcjonalna do chwilowej wartości sygnału modulującego. W przerwach między słowami prąd pobierany z zasilacza ma wartość kilkakrotnie mniejszą, niż w momencie pełnego wysterowania. Umożliwia to uzyskiwanie znacznie większych chwilowych (maksymalnych) wartości mocy niż w przypadku nadajnika AM pracującego z takim samym stopniem końcowym mocy. Jest to następna przewaga nadajnika SSB nad nadajnikiem AM. Mniejsza średnia moc pobierana ze źródła zasilania umożliwia budowę mniejszego zasilacza z mniejszym transformatorem sieciowym, co zaznacza się korzystnie na masie i gabarytach całego urządzenia.