CB i rad 081

81

V. PARAMETRY UŻYTKOWE NADAJNIKÓW

Na rysunku 31 przedstawiono rozkład widma sygnału modulowanego częstotliwościowo sygnałem małej częstotliwości 7,5 kHz z dewiacją 75 kHz (mf = 10). Dla celów praktycznych szerokość widma przy modulacji częstotliwościowej oblicza się ze wzoru:

B = 2 AF_mlx + 2fmnx + 2>TAFmax /max w którym

AFmax = 50 kHz, a fmax = 15 kHz, szerokość widma B = 185 kHz.

Jak widzimy, szerokość widma sygału modulowanego częstotliwościowo jest dość duża. Z tego właśnie powodu modulację częstotliwościową stosuje się w zakresie fal metrowych, odpowiadającym częstotliwościom od 50 MHz.

ZALETY i WADY FM

Główną zaletą modulacji częstotliwościowej jest mała wrażliwość sygnału na zakłócenia. W związku z tym, że większość zakłóceń zarówno naturalnych, jak i przemysłowych ma charakter amplitudowy i dodaje się do sygnału, który z założenia ma stałą amplitudę, powstają warunki do ich skutecznego eliminowania np. metodą ograniczania amplitudy. Ponadto, dzięki temu, że amplituda sygnału modulowanego częstotliwościowo jest stała, a dewiacja częstotliwości jest proporcjonalna do amplitudy sygnału modulującego, istnieje możliwość przekazania pełnej dynamiki tego sygnału, tzn. zarówno jego najmniejszych, jak i największych zmian. W przypadku modulacji amplitudowej nie było to możliwe, ponieważ głębokość modulacji nie mogła być zbyt mała ani zbyt duża z uwagi na: w pierwszym przypadku szumy i zakłócenia, a w drugim - możliwość przemodulowania nadajnika.

Nie bez znaczenia jest również, że w wyniku stałej amplitudy sygnału modulowanego częstotliwościowo moc wyjściowa nadajnika pozostaje przez cały czas taka sama. Stwarza to możliwości ekonomicznego rozwiązania i ekonomicznej pracy nadajnika. Przypomnijmy, że nadajnik do modulacji amplitudowej o mocy nominalnej np. 4 W musi być przystosowany przy 100% modulacji do oddawania mocy średniej (większej o 50%) 6 W i mocy szczytowej dochodzącej do 16 W (w impulsach). Pierwsze dwie zalety modulacji częstotliwościowej decydują o tym, że ten system emisji jest systemem wysokiej jakości przeznaczonym głównie do wiernej transmisji sygnałów dźwiękowych. Jest powszechnie stosowany w radiofonii UKF mono i stereofonicznej. W przypadku modulacji fazowej nie częstotliwość, lecz faza przebiegu nośnego podlega liniowej zależności od wartości chwilowej przebiegu modulującego. Dewiacja fazy jest przy tym niezależna od częstotliwości modulacji.