CCF20071020011

cjonalnych - młodzież czuje się niekochana, nierozumiana przez dorosłych, a wszelkie próby porozumienia, podejmowane przez rodziców, odbiera jako ingerencję w ich dorosłe życie. Znika dotychczasowe zaufanie i bliskość, a pojawia się nieufność i dystans. Żyjąc poza rodziną nie zawsze dokonuje prawidłowych wyborów, wiąże się z ludźmi nie zasługującymi na jej zaufanie, popełnia błędy, które będą ważyć na późniejszym jej życiu. Zdarza się również tak, że rodzice i ich dzieci po dłuższym okresie nacechowanym brakiem porozumienia nie potrafią już ze sobą rozmawiać, w ich wzajemnych relacjach brakuje empatii i syntomii. Wzmaga się więc uczucie samotności i osamotnienia.

Po trzecie, młodzież w okresie adolescencji, bardziej niż w okresie wcześniejszym, dąży do kontaktów z rówieśnikami. To oni stają się najbliższą grupą odniesienia młodego człowieka. Psychologowie zwracają uwagę na różnorodność i charakter tych grup. Możemy więc mówić

0    najbliższych przyjaciołach, klikach lub paczkach, grupach towarzyskich i bandach. Te ostatnie są wskaźnikiem złego przystosowania społecznego młodzieży, preferują realizację specyficznych celów i wymagają od swoich członków podporządkowania oraz prezentowania buntowniczej i wrogiej postawy wobec innych grup. Przyczyn przynależności do band możemy poszukiwać w rodzinie, a także w szkole (na niektóre czynniki zwróciłyśmy uwagę omawiając przyczyny samotności dziecka). W momencie podjęcia próby odejścia od grupy lub zaznaczenia swojej inności, młody człowiek naraża się na ostracyzm, chyba, że stanowi silną indywidualność i jest w stanie funkcjonować poza grupą, stając się przywódcą innej, konkurencyjnej wobec poprzedniej.

Po czwarte, okres dorastania jest tym etapem w życiu człowieka, kiedy ma miejsce wzmożone zainteresowanie życiem seksualnym człowieka. Młodzi bardzo chętnie podejmują rozmowy na ten temat, czytają literaturę, oglądają filmy, udzielają sobie wzajemnie informacji

1    rad. I znów podążając za psychologami, można wyróżnić kilka etapów rozwoju kontaktów międzyjcdnostkowych młodzieży obojga płci. W okresie adoracji ma miejsce otaczanie kultem i uwielbieniem wybranej osoby (nauczyciel, starsza koleżanka lub kolega, aktor i inni). Niektórym wystarczy wielbienie na odległość, inni dążą do kontaktu fizycznego. Nie mniej jednak uczucie to pozwala przeżywać wiele emocji, daje wrażenie przynależności do drugiej osoby i jest krokiem do właściwych stosunków heteroseksualnych. Okres flirtu z kolei, stanowi przygotowanie do zbliżenia fizycznego. Tu już obie strony wykazują wzajemne zainteresowanie, przyjemność sprawiają im pocałunki, uściski, ale manifestując budzący się popęd seksualny młodzi zapominają o sferze duchowej - większe znaczenie ma w tym okresie dla nich kontakt fizyczny od uczucia. Jednak dla zagadnienia samotności i osamotnienia ma niebywałe znaczenie, ponieważ pozwala na obcowanie z innymi ludźmi, na wzmożone kontakty społeczne, choć czasami mogą mieć charakter przelotny. Uczucie przyjaźni łączy nie tylko chłopców i dziewczęta, ale także przedstawicieli tej samej płci. Dziwne, lecz przyjaźń między dzicwczynąi chłopakiem jest postrzegana jako coś nienaturalnego, dopatruje się w niej seksualizmu. Niewłaściwe oddziaływania wychowawcze mogą zburzyć to uczucie i być przyczynkiem do pojawiania się trudności w nawiązywaniu kontaktów w przyszłości. Przyjaźń często jest jednak etapem wstępnym w miłości. Przeżycia miłosne mogą przybierać różny charakter, od miłości cielęcej (poszukiwanie starszego partnera), poprzez szczenięcą (poszukiwanie partnera w tym samym wieku), romantyczną do miłości prawdziwej. Jest to czas bogaty w kontakty, młody człowiek nawiązuje wiele nowych znajomości, odbywa wiele spotkań, podejmuje wiele prób zbliżenia zarówno zmysłowego jak i fizycznego. W różnych sytuacjach społecznych uczy się odpowiednio zachować, przestrzegać norm moralnych, ustępować lub trwać przy własnych opiniach - tak więc nabiera pewności siebie i ogłady. Przeżywanie odrzucenia przez partnera może mobilizować do dalszych poszukiwań lub spowodować wycofanie się z życia towarzyskiego. W tej sytuacji może wytworzyć się poczucie wewnętrznej samotności -młody człowiek nie wie kim był i kim jest, traci kontakt z bliskimi sobie ludźmi, wokół niego narasta pustka.

Rodzaj i częstotliwość kontaktów społecznych zmienia się wraz z wiekiem, coraz więcej młodych ludzi negatywnie oceniając postawy i zachowanie swoich rówieśników, zamyka się w sobie, izoluje społecznie. W sytuacji, kiedy ma miejsce brak porozumienia z rodzicami i nauczycielami samotność jest bardzo dotkliwa, ale stanowi jedyny sposób na zachowanie swojej tożsamości i godną egzystencję.

39