12
12
można zalać ł;j mieszaniną na noc, po czym przemyć wodą, aż do zaniku odczynu kwaśnej:*'.
Filtry membranowe - obecnie najczęściej stosowane, wykonane są z różnych materiałów, takich jak: nitroceluloza, octan lub azotan celulozy, nylon, teflon lub algininn sodowy. Odznaczają się dużo mniejszą absorpcją i wysokim stopniem filtrowania. Sączki membranowe mają postać cienkiej, sprężystej błony, zatrzymują wszystkie drobnoustroje łącznie z najmniejszymi wirusami. Bakteryjne filtry mają pory o wielkości poniżej 0,75 (im (do 0,20 jim). Sączki membranowe są najczęściej jednorazowe, ale mogą być również wielokrotnego użycia (wówczas muszą zostać wysterylizowane w autoklawie). Sączki są proste w obsłudze, jałowy sączek umieszcza się w specjalnej oprawce. Oprawkę i kolbę próżniową przed użyciem jałowi się w autoklawie. Sączenie odbywa się przy podciśnieniu lub nadciśnieniu.
Termostat (cieplarka) - urządzenie do hodowli, zapewniające stalą, ściśle określoną temperaturę wewnątrz komory. Termostaty są to najczęściej szafki metalowe z płaszczem powietrznym lub wodnym. Te ostatnie zapewniają większą stabilność temperatury w razie chwilowego braku dopływu energii elektrycznej i mniejsze wahania temperatury wewnątrz komory.
Termorcgulacja może być rozwiązana w różny sposób, najczęściej temperaturę regulują tzw. termometry kontaktowe. Termostaty służą do hodowli drobnoustrojów na pożywkach. Różne gatunki mikroorganizmów wymagają różnych optymalnych temperatur do prawidłowego ich rozwoju. Stąd też w pracowni mikrobiologicznej mamy zwykle kilka termostatów, nastawionych na różne temperatury, np. 15-20°, 30°, 37°, 45°, 55°C. Często całe pokoje, odpowiednio izolowane, pełnią funkcję termostatu.
i
* <j
Wytrząsarki - najczęściej służą do hodowli wgłębnej drobnoustrojów j w warunkach tlenowych. Wytrząsanie powoduje lepsze napowietrzenie i mieszanie hodowli. Używa się różnego rodzaju wytrząsarek o regulowanych drganiach, często połączonych z urządzeniem termostatowym, a także z łaźnią wodną. Do pojedynczych prób są używane vortexy. Bezpieczeństwo wymaga, aby wytrząsane próby były zamknięte.
Łaźnie wodne - umieszczenie hodowli w probówkacli lub kolbkach na łaźni wodnej umożliwia znacznie szybsze osiągnięcie wymaganej temperatury niż w cieplarkach. Zazwyczaj łaźnie wodne służą do krótkotrwałych hodowli. Nowoczesne łaźnie są wyposażone w urządzenia do wytrząsania i regulacji temperatury.
Anacrostaty - są to specjalne urządzenia, z których usuwa się powietrze, umożliwiając prowadzenie hodowli drobnoustrojów beztlenowych. Hodowlę można prowadzić w próżni, w atmosferze gazów obojętnych (N2, CO2) lub stosując odpowiednie substancje pochłaniające tlen.
Wirówki - różnego typu i wielkości, z regulowanymi obrotami o pracy okresowej lub ciągłej. Wirówki służą głównie do oddzielenia komórek mikroorganizmów od pożywki. Czasami zachodzi potrzeba odwirowania i przemycia komórek w warunkach jałowych, w specjalnych naczyńkach. Probówki wirówkowe okrąglodenne lub koniczne mogą być szklane, plastikowe, nylonowe lub z aluminium. Obsługa wirówek wymaga przeszkolenia i ścisłego przestrzegania zasad bhp. Wirówki używane w laboratorium mikrobiologicznym powiny mieć co najmniej 3000 lub 4000 obrotów. Ze względów bezpieczeństwa naczynia wirówkowe powinny być zamknięte.
Szafy chłodnicze i zamrażarki. Kultury drobnoustrojów, jałowe podłoża, roztwory witamin itp. są przechowywane w niskich temperaturach w różnego typu chłodniach - “lodówkach” i zamrażarkach.
Szafy lantinarnc - umożliwiają, zachowując jatowość, przeprowadzanie różnych prac mikrobiologicznych bez użycia palnika. Wyposażone są one w filtr bakteriologiczny oraz nawiew powietrza, a specjalna konstrukcja zapewnia jałowość atmosfery nie tylko wewnątrz komory, lecz także w pomieszczeniu, w którym zainstalowane jest urządzenie.
Urządzenia do rozdrabniania prób. Pobrane do analizy mikrobiologicznej próby muszą być odpowiednio rozdrobnione lub zhomogenizowane. Przy czym każda próba wymaga oddzielnego jałowego naczynia w różnego rodzaju młynkach i rozdrabniaczach. Najczęściej stosuje się homogenizatory oraz tzw. stomacher. Stomacher jest to urządzenie, które umożliwia rozdrabnianie próby w sterylnym, plastikowym woreczku. Urządzenie to pozwala na rozdrobnienie dużej liczby prób w krótkim czasie bez przerw na mycie i restyrylizację urządzenia. •'
i
f
f:
r
r.
L
$!
|