Saprofity rozwijają się kosztem martwej materii organiw Odgrywają one bardzo ważną rolę w procesach mineralizacji (i 4.10 i 4.11 - obieg węgla i azotu w przyrodzie). Do organizm saprofitycznych zalicza się: większość drożdży i pleśni oraz bakterii.
Pasożyty rozwijają się w żywych organizmach (roślin, rząt i ludzi). Rozróżnia się (pasożyty bezwzględne - roznum jące się tylko w organizmie żywym oraz pasożyty w z g 1 ę d n e, ki mogą rozwijać się także poza organizmem. Do pierwszych zalicz u wirusy, których nie można hodować na pożywkach sztucznycli
Ćwiczenie 4.1. Wpływ składu pożywki na wzrost drobnoustrojów
Materiały: płytka nr 1 zawierająca agar bulionowy z mlekiem i glukozą z pośle rysowym bakterii mlekowych - po inkubacji, płytka nr 2 zawierająca agar bulić bez mleka i glukozy - również z posiewem rysowym bakterii mlekowych inkubacji, płytka nr 3 z żelatyną odżywczą z posiewu po inkubacji.
Wykonanie badania. Obserwować wzrost na płytkach i zanotować:
- płytka nr 1: cechy morfologiczne kolonii, narysować je;
- płytka nr 2: brak wzrostu bakterii i wnioski wynikające z tego zjawiska;
- płytka nr 3: wzrost lub brak wzrostu, czym objawia się wzrost, na czym polej właściwości proteolityczne drobnoustrojów, o czym świadczy ewentualny brak w/i tu. Wszystkie spostrzeżenia zestawić w tabelce.
Ćwiczenie 4.2. Wpływ pH pożywki na wzrost drobnoustrojów
Materiały: płytka Petriego z posiewem na agarze odżywczym o pH 7,4-7,6 po zakfr czonej inkubacji, płytka Petriego z posiewem na agarze odżywczym o pH ok. 3,51 zakończonej hodowli.
Wykonanie badania. Przeprowadzić obserwacje wzrostu drobnoustrojów na pożfl kach i wyciągnąć wnioski co do wpływu pH na ten wzrost. Na obydwu płytka) wykonać posiew tego samego materiału.
Oddychanie jest procesem dysymilacji. U drobnoustrojów procesy oddychania przebiegają zarówno w warunkach tlenowych, jak i beztlenowych. Pod pojęciem oddychania rozumie się więc wszy stkie procesy biochemiczne, w wyniku których następuje rozpa substancji złożonych na proste z wydzieleniem wolnej energii. Roa różnią się dwa typowe rodzaje utleniania:
ul h‘n lunie całkowite, związane z wyzwoleniem całego
jtai.....Kii zawartej w utlenianym związku, dające w końcowym
il will lenek węgla i wodę;
, Utlenianie częściowe, prowadzące do wytwo-->11'iiuncji organicznych zawierających jeszcze pewien zasób
B
■umi/y typ utleniania nazywa się oddychaniem tleno-iW Ilingi typ - nazywa się fermentacją i jest beztlenowi utlenianiem cukrowców. Dwa poniższe równania obrazu-M»i lianie tlenowe (1) oraz fermentację (2).
. ,11, ,0, + 6 02 -» 6 C02 + 6 H20 + 2860 kJ (674 kcal) (1)
i jl1(()0 -► 2 C2H5OH + 2 C02 + 117 kJ (28 kcal) (2)
Piiii oNy częściowego utleniania mogą zachodzić też w obecności in "> lównież nazywa się zwyczajowo „fermentacją” (np. fermen-i i miowa, p. rozdz. 6).
" ileżności od stosunku drobnoustrojów do tlenu atmosferycz-ł il /Jęli się je na trzy grupy:
Im-/.względne tlenowce (aeroby), które oddychają albo i u i ii j i} substrat częściowo, ale w warunkach tlenowych, w wyniku f,... powstają różne kwasy organiczne;
lir z względne beztlenowce (anaeroby), które oddycha-i i.iliniowo i dla których tlen jest szkodliwy;
względne beztlenowce, które w zasadzie oddychają liniowo, ale mogą również żyć w warunkach tlenowych. i|iuNÓb oddychania zależy od wyposażenia enzymatycznego ko-iU, Bakterie oddychają trzema wymienionymi wyżej sposoba-Drożdże mogą oddychać tlenowo i beztlenowo. Pleśnie są i inni Izmami wybitnie tlenowymi.
M uzwój poszczególnych grup drobnoustrojów na pożywkach mi-h .biologicznych przedstawiono na rysunku 35.
■ i,inile 43. Obserwacja wzrostu drobnoustrojów i określanie ich stosunku do tlenu
i.mluly: próbki z pożywką w słupku z posiewami zaszczepionymi metodą kłucia im okresie inkubacji.
|t 11. imianie badania. Obserwować wzrost w kolejnych probówkach i określić stosunek |mlmoustrojów do tlenu. Skorzystać ze schematu na rys. 35 i zanotować spost-!•* Irnila.
59