CCF20081206016

/ pittcy nauczycielu. Jim Szczepański, c/Jowick o niezwykłej kompetencji w sprawie oświaty, pisze lak na len lemat: „wychowanie jest sztuki), naukowe poznawanie jego zawiłości idzie powoli, i jeszcze bardzo wiele czasu minie, nim nauki pedagogiczne te sprawy wyjaśnili, a wyjaśniwszy i poznawszy, może zrezygnują z wszelkich ingerencji". ⁿ

Zastanów się...

Czy w świetle tego. co jest zawarte w tym rozdziale, można być odpowiedzialnym nauczycielem polegając wyłącznie na swojej intuicji i doświadczeniu?

Ćwiczenia do rozdziałów ł-3

Odpowiedz na poniższe pytania i wykonaj zasugerowane w nich ćwiczenia.

Rozdział 1. Podstawowe pojęcia używane w pedagogice

1.    Czym dla Ciebie jest pedagogika - jak zdefiniowałbyś ją na własny użytek?

2.    Zobacz w tekście głównym różne warianty użycia słowa „wychowanie” i spróbuj znaleźć takie przykłady użycia słowa, które nie są uwzględniane w definicji zamieszczonej w rozdziale I.

3.    Podręczna Encyklopedia Pedagogiczna z roku 1923 tak definiuje pedagogikę: „Określana potocznie jako nauka o wychowaniu, traktuje pedagogika o celach wychowawczych i środkach zmierzających do urzeczywistnienia owych celów. Odpowiada na pytanie: do czego należy dążyć w wychowaniu i jak należy zabierać się do realizowania ideału wychowawczego, i z tej racji bywa przeważnie pojmowana jako nauka normatywna" (s. 369). Porównaj definicję z definicją prof. Okonia i zanalizuj różnice.

4.    Czy sądzisz, że Twoje myślenie pedagogiczne ukształtowało się pod wpływem:

a)    książek pedagogicznych,

b)    własnych doświadczeń z czasów, kiedy byłeś uczniem,

c)    obserwacji zachowań różnych ludzi, którzy starają się wychowywać.

d)    innych czynników.

5.    Zastanów się, jaka książka - naukowa lub beletrystyczna - spośród czytanych kiedyś przez Ciebie najmocniej wpłynęła na to, co teraz sądzisz o wychowaniu i pedagogice? Jak to się stało, że właśnie ta książka wywarła na Ciebie wpływ?

Literatura

Bliskie i dalekie cele imhowania, (praca zbiorowa). PWN. Warszawa 1978. Encyklopedia Pedagogiczna, (red.) Wojciech Pomykało. Fundacja Innowacja, Warszawa 1993.

Edukacja narodowym priorytetem. Raport o sianie i kierunkach rozwoju edukacji narodowej ir PRL. PWN. Warszawa 1989.

S/.czcpansU .1 . .V/*t>/«•«. nc uwarunkowania lo.wniu oświaty, s 142.

Okoń W., Rzecz o edukacji nauczycieli. PWN, Warszawa 1991.

Okoń W., Nowy słownik pedagogiczne. Wyil. 3. ŻAK, Warszawa 2001. Uczyć siy hez granic. Raport klubu rzymskiego. PWN. Warszawa 1982.

Rozdział 2. Edukacja szkolna - wzorce z tradycji, teraźniejszość, przyszłość

1.    Wyobraź sobie, żc młodemu człowiekowi, który interesuje się pedagogiką, masz doradzić przeczytanie pięciu książek, które miałyby mu umożliwić zorientowanie się w temacie. Co wybrałbyś?

2.    Niektórzy głoszą: „pedagogika to psychologia stosowana”. Co o tym sądzisz?

3.    Która z orientacji pedagogicznych wymienionych w rozdziale 2 najbliższa jest Twemu sposobowi postrzegania szkoły? Spróbuj odpowiedzieć. dlaczego wybierasz tę orientację i zastanów się nad jej zaletami, ale także i minusami. Która z orientacji najbliższa jest nauczycielom, których znasz?

4.    Pomyśl o szkole średniej, którą sam kończyłeś - ku któremu modelowi zbliża się ona najbardziej?

5.    Rozważ pytanie poprzednie w odniesieniu do szkoły, w której pracujesz łub którą dobrze znasz.

6.    Pewnie słyszysz lub czytasz uwagi krytyczne na temat stanu szkolnictwa w Polsce. Wypisz 10 najczęściej spotykanych zarzutów i postulatów. Rozważ, czy są to postulaty wzajemnie sprzeczne.

7.    Czy uważasz, że polska oświata wymaga znacznych zmian i reform? Jeśli tak. to co powinno być zmieniane?

8.    Przeczytaj wyniki z badań, jakie przeprowadził L. Goodlad (1984) obejmując 1000 reprezentatywnie dobranych klas w szkołach amerykańskich. Z badań wylania się następujący obraz sytuacji:

a.    Nauczyciel w klasie odzywa się głównie do ogółu dzieci. Wiele czynności nauczyciela ma na celu utrzymanie uczniów w porządku. Nauczenie się życia w porządku niezbędnym dla szkoły, określane jako socjalizacja uczniów, bywa osiągane pod koniec okresu wczesnoszkolnego.

b.    Uczniowie pracują i osiągają sukces sami. Klasa bywa oceniana czy chwalona za to. co robi się wspólnie, ale to, co wspólne, jest zwykle sumą działań indywidualnych, a nie współdziałaniem.

c.    Nauczyciel jest centralną osobą w klasie, określa sam, co ma się dziać, ma dużą autonomię w podejmowaniu decyzji.

d.    Dominacja nauczyciela jest najbardziej oczywista w sprawie nauczania. Przez większość czasu nauczyciel omawia i sprawdza pracę uczniów itp. Rzadko uczniowie uczą się wzajemnie od siebie, rzadko też przejawiają wobec nauczyciela inicjatywy, klórc miałyby prowadzić do uczenia się. Gdy uczniowie pracują w grupach, pracują raczej obok siebie niż razem i robią to, co polecił nauczyciel.

e.    Nauczyciele są wstrzemięźliwi w nagradzaniu i poprawianiu uczniów. Starają się nie reagować zbyt pozytywnie lub zbyt negatywnie. W związku z tym życic w klasie - z punktu widzenia dzieci - nie jest ani szczególnie zle, ani szczególnie dobre. Panuje średniość.