Krajowa Izba Rozliczeniowa
SYSTEM BANKOWY
dr Janina Laudańska -Trynka
KIR SA - międzybankowa izba rozliczeniowa w Polsce; rozpoczęła działalność w kwietniu 1993r.
Celem powołania KIR S.A. było zbudowanie sprawnego systemu rozliczeń oraz ich standaryzacja.
Efektem jej działania miało być:
• skrócenie cyklu .. xOiU łłmu-Q.4.^?
• przyspieszenie ..ębiŁiSCC. pieniądza w gospodarce
cd. KIR
Do 30 czerwca 2004 r. funkcjonowały w ramach KIR równolegle 2 systemy rozliczeniowe:
■ System SJfoijC - System Bankowych Izb Rozliczeniowych (od 1993 r.),
• SystemŁLi.klft. - Elektroniczna Izba Rozliczeniowa (od 1994 r.)
SYBIR był systemem łączącym czynności wykonywane ręcznie z komputerową techniką przetwarzania danych. Jego funkcjonowanie było związane z odpowiednim przygotowywaniem dokumentów, pakowaniem i prawidłowym ich oznaczaniem, sortowaniem przesyłek, przewożeniem papierowych dokumentów rozliczeniowych między oddziałami różnych banków.
System SYBIR charakteryzował się wysoką pracochłonnością kosztochłonnością powolnością rozliczeń ((jedna sesja obciążeniowa i jedna uznaniowa dziennie, dokumenty trafiały do odbiorcy nie wcześniej niż następnego dnia), przekazywanie środków pieniężnych między rachunkami klientów rożnych banków wymagało 2-3 dni roboczych.
Rozrachunki międzybankowe przeprowadzane za pośrednictwem KIR S.A.
• P.R. - przesyłki rozliczeniowe, T - transmisja sald, O.U. - obciążenia i uznania,
K - kontrola, Z - zbiorcze informacje oddziałów do ich central
| NBP |
Rachunki bieżne banków
Bank A Bank B Bank C Bank D . ..inne banki
t~ I_ i i | ||
Centrale |
-: ,i_Suł_ią - I r i I | |
Banków |
IbRIR.1 ! IbR1R2 1 1 BRIR3 1 1 BRIR4 1 1 .. |
inne BRlf! |
IH I- )" l l l
| Oddziały różnych banków
cd. KIR
Ze względu na swój "nieelektroniczny” charakter SYBIR nie mógł być traktowany jako rozwiązanie docelowe. Od początku jego funkcjonowania pracowano nad systemem elektronicznych rozliczeń - ELIXIR-em, uruchomionym w 1994 r.
Z dniem 30 czerwca 2004 działalność SYBIR została zamknięta, pozostał jako jedyny ELIXIR.
Od marca 2005 r., w ramach KIR S.A. funkcjonują znowu dwa systemy rozliczeń międzybankowych, ale wyłącznie ...et.e.k-ty.oruCirN.ę..
Są to:
1/ ELIXIR - system umożliwiający elektroniczne rozliczanie płatności w złotych. Wszystkie informacje przekształcane
są w ^3-piS. .ęlefcko.ci'. ctruą..... przesyłany do banku odbiorcy zlecenia.
Papierowy oryginał dokumentu pozostaje w oddziale banku zleceniodawcy. Do KIR S.A. dyspozycja zleceniodawcy dociera w postaci pliku danych, który po rozliczeniu zostaje przesłany do oddziału banku beneficjenta, w którym ponownie przybiera postać papierową jako wydrukowana kopia oryginału.
Taka postać dokumentu stanowi podstawę do zaksięgowania transakcji na odpowiednim rachunku bankowym.
Rozliczenia są finalizowane danego-, a najpóźniej -...... dnia roboczego