CCF20091108018

Przy ilościowym przeciążeniu pracą zbyt wiele pracy należy wykonać w określonym czasie. Jest to oczywisty powód stresu, który może prowadzić do choroby wieńcowej. Przy dużej ilości pracy ważna jest raczej kontrola pracownika nad jej tempem niż sama ilość pracy. Generalnie rzecz biorąc, im mniejszą kontrolę pracownik sprawuje nad tempem pracy, tym większy odczuwa stres. Ilościowe przeciążenie pracą dotyczy także pracy zbyt trudnej. Powodem stresu jest brak wystarczających zdolności do wykonania pracy. Nawet uzdolnieni pracownicy mogą znaleźć się w sytuacji, której nie będą w stanie sprostać.

Przeciążenie pracą staje się coraz większym problemem w związku z intensywnym redukowaniem personelu, które w ostatnich latach następuje w amerykańskich fabrykach i biurach. Mówiąc najkrócej: coraz mniejsza liczba ludzi musi wykonywać tę samą ilość pracy. Niektórzy pracownicy wykonują obecnie pracę, którą poprzednio wykonywały dwie osoby; z całą pewnością może to być powodem wzrostu poczucia stresu.

Po przeprowadzeniu badań na 418 pracownikach - zatrudnionych przy 143 zajęciach w 65 organizacjach - okazało się, że osoby wykonujące złożone zadania i przekonane, że ich kwalifikacje nie są wystarczające do dobrego wykonywania pracy, doświadczają znacznie większego stresu niż osoby, które uznały swe kwalifikacje za odpowiednie do dobrego wykonywania zadań. Osoby przeciążone pracą i oceniające swe kompetencje jako niewystarczające do radzenia sobie z jej wymaganiami, odczuwają wyraźnie silniejszy stres (Xie & Johns, 1995).

Pozytywny związek pomiędzy przeciążeniem pracą i stresem występuje nie tylko w firmach amerykańskich. Po przeprowadzeniu pięcioletnich badań nad robotnikami w chińskich fabrykach okazało się, że zwiększanie presji na wykonywanie zadań (w postaci przedłużania godzin pracy i premii za dodatkową produkcję), połączone z niepewnością pracy i licznymi zwolnieniami, prowadziło do znaczącego wzrostu ciśnienia i poziomu cholesterolu we krwi pracowników (Siergrist, 1996).

W innej pracy badano menedżerów pochodzących z 21 różnych krajów (z każdego kraju około 100 osób). Przeciążenie pracą występowało również w takich krajach, jak Indie, Indonezja, Korea czy Nigeria. Badani w tych krajach menedżerowie uważali, że nie mogą dobrze wykonywać swej pracy, ponieważ jest jej zbyt wiele (Petersen et al, 1995). Innymi słowy, badane osoby były przekonane, że ich obciążenie pracą i odpowiedzialność były nadmierne; tego przekonania nie podzielali w podobnym stopniu menedżerowie średniego szczebla z krajów Europy Zachodniej. Ta różnica może być związana z przypisywaniem większej roli indywidualnemu wysiłkowi w kulturach zachodnich. Kultury niezachodnie z reguły są silniej zorientowane na zbiorowość. Klimat organizacyjny w krajach pozaeuropejskich miałby bardziej zachęcać do wykorzystywania kompetencji współpracowników przy rozwiązywaniu problemów, niż opierania się tylko na własnych zdolnościach. To z kolei może zmieniać percepcję złożoności pracy i wymagań z nią związanych.

Stresująca jest również sytuacja niedociążenia pracą, czyli posiadanie pracy zbyt prostej, nie zapełniającej całego czasu pracy, czy też nie absorbującej

439