CCF20091108035

ojców; wszyscy badani pochodzili z innych rodzin. Kwestionariusz rozdano 350 uczniom szkoty podstawowej na przedmieściach Nowego Jorku i poproszono ich o przekazanie go rodzicom. Połowa ojców i jedna trzecia matek wykonywała odpowiedzialną pracę w zarządzaniu, wolnych zawodach czy produkcji. Pozostali rodzice byli urzędnikami, pracowali w usługach lub wykonywali pracę fizyczną.

Kwestionariusz mierzył następujące zmienne:

•    Poziom depresji i samooceny.

•    Nakładanie się obowiązków domowych i zawodowych, tj. trudność godzenia wymogów pracy z obowiązkami domowymi.

•    Stres w miejscu pracy: niejednoznaczność roli, przeciążenie pracą, brak autonomii, wyzwań i odpowiednich zasobów w pracy, ważność wykonywanej pracy oraz niedogodne warunki pracy.

•    Stres związany z życiem rodzinnym: znaczenie życia rodzinnego, przeciążenie pracą w domu, nie dające się pogodzić wymagania życia rodzinnego, niejednoznaczność roli rodzinnej, brak wyzwań w domu i emocjonalnego wsparcia ze strony współmałżonka, brak podziału obowiązków domowych między małżonkami oraz brak emocjonalnego wsparcia ze strony dzieci.

Nie wykryto żadnych istotnych różnic pomiędzy kobietami i mężczyznami, jeśli chodzi o poziom stresu odczuwanego w miejscu pracy i rodzinie, nakładania się obowiązków zawodowych i rodzinnych, depresji i poczucia własnej wartości. Wykryto jednak pewne różnice w odczuwaniu stresu związanego z życiem rodzinnym.

Matki przyznawały się do ponoszenia niemal całej odpowiedzialności za życie rodzinne, a ojcowie mówili o niskim poziomie wyzwań związanych z ich rolą w rodzinie. Jeśli chodzi o stres wywołany zależnością od innych w rodzinie (brak autonomii), to ojcowie odczuwali go silniej niż matki.

Zdaniem badaczy zarówno u badanych mężczyzn, jak i kobiet poczucie własnej wartości silniej zależało od stresu w miejscu pracy, a depresja pojawiała się na skutek stresu odczuwanego w domu. Sformułowano wniosek, że badani czerpali dumę raczej ze swych osiągnięć w pracy niż w domu. Ale poczucie osobistego szczęścia czy przygnębienia silniej zależało od właściwości życia rodzinnego.

Te wnioski są zgodne z rezultatami innych badań, w których pokazano, że pracujące zawodowo matki odczuwają silniejszą presję czasową i bardziej brakuje im czasu niż pracującym zawodowo ojcom. W konsekwencji matki koncentrują się na wielkości pomocy otrzymywanej ( lub nie) ze strony współmałżonka.

Badacze posumowali ten wynik w sposób następujący: „Nie mów mi, jaka jestem wspaniała. Powiedz mi, że zrobisz pranie”.

Źródło: N.S. Schwartzberg & R.S. Dytell: Dualearner families: The importance of work stress and family stress for psychological well-being. „Journal of Occupational Health Psychology” 1995, 1, s. 211-223.

456