CCF20091204006

12. Jakie znasz badania układu krążenia przy użyciu prostej aparatury?

Do tych badan zalicza się:

•    pomiar ciśnienia tętniczego krwi,

•    badanie elektrokardiograficzne,

•    badanie radiologiczne klatki piersiowej,

•    próby wysiłkowe układu krążenia.

13. Opisz szczegółowo technikę pomiaru

ciśnienia tętniczego krwi

Ciśnienie krwi mierzone u pacjenta doraźnie, bez przestrzegania specjalnych warunków, jest zwane ciśnieniem przygodnym. Wobec wahań ciśnienia, występujących w ciągu doby pod wpływem różnych czynników, pomiar taki jest niewystarczający dla celów klinicznych.

Ciśnienie tętnicze podstawkowe oznaczamy u pacjenta będącego na czczo, nie palącego tytoniu co najmniej 30 minut przed badaniem i po 10-minutowym odpoczynku w^r pozycji leżącej. Pomiar ciśnienia wykonuje się w^r tej pozycji, w której pacjent odpoczywał. Pod wyprostowaną kończynę górną, na której ramię zakłada się mankiet manometru, podkłada się wałek z koca lub poduszeczkę o takiej wysokości, aby ramię znajdow^ało się na poziomie serca. Ułożenie ramienia na poziomie serca obowiązuje również przy pomiarze ciśnienia w pozycji siedzącej. Ramię musi być całe odsłonięte, odzienie nie może wywierać ucisku na ramię (np. ciasny rękaw koszuli lub bluzki).

Ciśnienie krwi mierzy się najczęściej manometrem rtęciowym. Manometr sprężynowy musi być co pewien czas sprawdzany co do dokładności wskazywanych wartości ciśnienia. Mankiet manometru musi przylegać ściśle do ramienia nie uciskając go, dolny brzeg mankietu powinien znajdować się około 3 cm powyżej zgięcia łokciowego. Zbyt luźne założenie mankietu daje wyniki ciśnienia wyższe od rzeczywistych. Wdmuchując powietrze do mankietu manometru za pomocą gumowej pompki bada się jednocześnie tętno na tętnicy promieniowej. Z chwilą kiedy tętno przestaje być wyczuwalne, podnosi się słupek rtęci o około 4 kPa (30 mmHg). Następnie przykłada się lejek lub membranę fonendos-kopu w zgięciu łokciowym, wywierając tylko nieznaczny ucisk. Przy silnym ucisku na tętnicę otrzymuje się wartości ciśnienia rozkurczowego niższe od rzeczywistych. Wypuszczając powietrze z mankietu należy obniżać słupek rtęci (lub wskazówkę manometru) z jednostajną, umiarkowaną szybkością (niezbyt szybko i niezbyt wolno). W chwili usłyszenia pierwszych tonów odczytuje się poziom słupka rtęci w manometrze rtęciowym lub położenie wskazówki w manometrze sprężynowym. Jest to wartość ciśnienia skurczowego. Wypuszczając nadal powietrze z mankietu odczytujemy poziom słupka rtęci lub położenie wskazówki w chwili, kiedy tony zanikną. Jest to wartość ciśnienia rozkurczowego. Pomiar ciśnienia powinno się powtarzać tak długo aż wysokość ciśnienia skurczowego między następującymi po sobie pomiarami będzie się różnić o mniej niż 5 mmHg.

12