612;
Podstawowe Czynniki Zagrożeń w Środowisku Pracy
dowych. Szczepieniorn poddaje się również grupy rolników i leśników szczególnie zagrożone chorobami odzwierzęcymi (bruceloza, leptospirozy, kleszczowe zapalenie mózgu, wścieklizna).
Osoby zawodowo narażone na czynniki biologiczne (głównie pracownicy rolnictwa, przemysłu rolno-spożywczego i drzewnego oraz pracownicy służby zdrowia) powinny mieć zapewnioną stałą i fachową opiekę ze strony lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i lekarzy przemysłowych znających problematykę czynników biologicznych. Narażeni pracownicy powinni być poddawani badaniom wstępnym, okresowym (przesiewowym) i bieżącym (okazyjnym), z uwzględnieniem ukierunkowanego wywiadu i w zależności od potrzeb: badań spirograficznych, radiologicznych, laryngologicznych, dermatologicznych oraz testów immunodiagno-stycznych.
Każdy przypadek zachorowania, w którym podejrzewa się udział czynników biologicznych występujących w miejscu pracy, powinien być zgłaszany i rozpatrywany zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi orzecznictwa chorób zawodowych. Dotyczy to również rolników indywidualnych, którzy sami mogą zgłaszać wniosek o uznanie choroby za zawodową.
Osoba, u której rozpoznano chorobę zawodową, może - po leczeniu ambulatoryjnym lub szpitalnym i po okresie rekonwalescencji - powrócić na poprzednie stanowisko pracy albo (w przypadku określonych wskazań) na inne stanowisko związane z mniejszym narażeniem, co jednak nie powinno się łączyć ze zmniejszeniem zarobków. W przypadku stwierdzenia ciężkich następstw choroby pracownikowi może zostać przyznana renta inwalidzka, zgodnie z odpowiednimi przepisami.
Nowoczesnym środkiem, skutecznie chroniącym układ oddechowy przed alergizującym i toksycznym pyłem, są hełmy z nawiewem świeżego powietrza, które zdały egzamin w USA i Skandynawii (Health ejfects..., 1986). Konwencjonalne maski z pochłaniaczami muszą być bardzo szczelne, aby skutecznie wychwycić drobną, respirabilną frakcję aerozolu biologicznego, stanowiącą największe zagrożenie. W związku z tym, że oddychanie w takich maskach jest utrudnione, a dłuższa praca bardzo uciążliwa, można zalecać ich stosowanie tylko podczas wykonywania w krótkim czasie prac połączonych z bardzo dużą ekspozycją na pył i drobnoustroje.
Stosowanie masek osłaniających twarz, fartuchów i kombinezonów ochronnych, rękawic i długich butów ma duże znaczenie dla zabezpieczenia przed drobnoustrojami wywołującymi choroby odzwierzęce i inne choroby zakaźne." Stosowanie odpowiednio mocnych i szczelnych rękawic chroni w dużym stopniu przed brucelozą, wąglikiem, różycą i trychofitozą, a używanie wysokich butów, odpornych na przecięcie i przekłucie, stanowi zabezpieczenie przed gorączką błotną na terenach ognisk tej choroby. Zaleca się też używanie odzieży ochronnej przesyconej repelentami odstraszającymi kleszcze podczas pracy w lasach znajdujących się na terenach ognisk kleszczowego zapalenia mózgu i boreliozy z Lyme.