CCF20100503032

74 Ekologiczne grupy roślin

vitis-idaea, Luzula pilosa, Carex pilulifera, Eriophorum vaginatum i Andromeda po-lifolia), występują przede wszystkim w borze, kwaśnej dąbrowie i na torfowisku wysokim. Z kolei gatunki acidofobowe, tj. unikające zakwaszonego podłoża, np.: Viola mirabilis, Lathyrus vernus, Cagea lutea, Mercurialis perennis, Fraxinus excel-slor, Ballota nigra i Leonurus cardiaca, najczęściej rosną na siedliskach grądowych, łęgowych czy ruderalnych.

Pytanie kontrolne:

1.    Do jakich grup ekologicznych należy większość gatunków roślin rosnących w murawie napiaskowej?

2.    Jakie czynniki sprzyjają masowemu występowaniu gatunków nitrofilnych?

3.    Dlaczego torfowisko wysokie i bór sosnowy świeży, mimo zasadniczej różnicy w wilgotności podłoża, posiadają wiele gatunków wspólnych?

Literatura uzupełniająca

FaliŃSKA K. 1997. Ekologia roślin. PWN, Warszawa.

5.

FLORA JAKO OBIEKT OBSERWACJI I STUDIÓW BOTANICZNYCH

5.1. Zagadnienia ogólne

Termin flora (flora łac. flos, dop. floris - kwiat) posiada wiele znaczeń, jednakże w tym przewodniku będzie stosowany w następującym, bardzo ogólnym ujęciu:

Flora to ogół gatunków roślinnych występujących spontanicznie, tj. dziko rosnących lub zdziczałych, na określonym obszarze.

Wielkie zróżnicowanie roślin w czasie i przestrzeni powoduje, że chcąc choćby częściowo je ogarnąć, dzielimy florę między innymi w oparciu o następujące kryteria: chronologiczne, systematyczne (czyli taksonomiczne), biologiczne, ekologiczne, geograficzne oraz ze względu na pochodzenie gatunków (tab. 1).

Tabela 1. Kryteria podziału i rodzaje flor

Kryteria wyróżnienia flory	Rodzaje flor (przykłady)
chronologiczne	flory kopalne (obejmują gatunki minionych epok geologicznych) i flory współczesne
systematyczne (taksonomiczne)	flora: roślin naczyniowych, mszaków (bryoflora), porostów (lichenoflora), glonów (fykoflora)
biologiczne	dendroflora (flora drzew i krzewów)
ekologiczne (biocenotyczne)	flora: leśna, łąkowa, murawowa, torfowiskowa, wodna, towarzysząca człowiekowi (synantropijna)
pochodzenie gatunków	flory rodzimego pochodzenia i flory antropogenicznego pochodzenia (np. tzw. flora adwentywna)
geograficzne	flora Ziemi; flory: stref klimatycznych, kontynentów, państw, regionów, lokalne

Flora stanowi syntezę informacji o wchodzących w jej skład gatunkach. Jednym z najbardziej fascynujących zadań nauki o florze jest odczytywanie historii różnych regionów, która zakodowana jest w cechach i właściwościach tworzących ją taksonów. Florystyka wypracowała procedury analityczne umożliwiające wszechstronne poznanie flory dowolnego obszaru, a także jej związków z aktualnym zróżnicowaniem warunków abiotycznych (klimatycznych, geologiczno-geomorfo-logicznych, glebowych i hydrograficznych) oraz działalnością człowieka.