CCF20101206005

Szczegółowego omówienia wymagają: położenie odkrywki w rzeźbie terenu, odczyn gleby i kategorie stosunków wilgotnościowych.

Położenie odkrywki (A) w rzeźbie terenu. Charakteryzuje się je za pomocą następujących określeń:

Położenie grzbietowe odnosi się do wierzchołków wzniesień charakteryzujących się dobrym odpływem wód opadowych.

Silny stok to położenie na zboczach (skłonach) o nachyleniu 10-20° (« 18-36%).

Średni stok to położenie na skłonach o nachyleniu 6-10° (« 10-18%).

Słaby stok, tj. położenie na skłonach o nachyleniu 3-6° (= 5-10%), ocenia się dwojako w zależności od tego, czy stanowi on element rzeźby płaskiej, czy też występuje w terenie falistym.

Położenie płaskie o dobrym odpływie odnosi się do terenów płaskich wyniesionych lub przykrawędziowych, gdzie naturalne warunki sprzyjają szybkiemu odpływowi wód opadowych.

Położenie płaskie o utrudnionym odpływie jest to określenie, które dotyczy terenów płaskich równinnych, przytarasowych części dolin rzecznych, rozległych płaskowyżów i innych.

Rynna przepływowa obejmuje zagłębienia nieckowate, deluwialne, charakteryzujące się okresową akumulacją spływających wód opadowych i stanowiące drogę ich odprowadzenia do niższych partii terenu.

Zagłębienie bezodpływowe charakteryzuje się stagnacją wód opadowych i wysokim poziomem wód gruntowych.

Odczyn gleby (D). Ma on istotne znaczenie dla głębokości lokalizacji sączków. W związku z tym uwzględnia się przede wszystkim odczyn gleby na głębokości 80-120 cm.

Kategorie stosunków wilgotnościowych (G). Ze względu na stosunki wilgotnościowe rozpatruje się gleby: okresowo nadmierne uwilgotnione, okresowo podmokłe i trwale podmokłe.

Do gleb okresowo nadmiernie uwilgotnionych zalicza się przeważnie gleby, które charakteryzują się występowaniem w górnej części profilu warstwy bardziej przepuszczalnej niż warstwa zalegająca głębiej (np. piaski naglinowe). Taki układ powoduje akumulację wód opadowych i nadmierne uwilgotnienie wierzchniej warstwy gleby.

Gleby okresowo podmokłe charakteryzują się okresowym występowaniem wód gruntowych w profilu glebowym. Dolna część profilu jest przeważnie wyraźnie oglejona, a część środkowa często wykazuje marmurkowate zabarwienie (brunatnordzawe i sinoniebiskie plamy).

W glebach trwale podmokłych poziom wód gruntowych stale lub prawie stale występuje w zasięgu systemów korzeniowych roślin i powoduje rozwój procesu glejowego. Takie gleby występują przeważnie w lokalnych obniżeniach terenu oraz w niektórych dolinach rzecznych.

Ze względu na pilność potrzeby uregulowania stosunków powietrzno-wodnych kwalifikuje się badane gleby jako: nie wymagające odwodnienia, wymagające odwodnienia, pilnie wymagające odwodnienia i bardzo pilnie wymagające odwodnienia. Graniczne układy cech charakteryzujące gleby orne różniące się potrzebą uregulowania stosunków wodnych przedstawiono w tabeli 1.2 (Ostrowski J., 1971).

Charakterystykę terenów wymagających uregulowania stosunków wodnych zamieszczono w tabeli 1.3.

11