nego i operacyjnego na wszystkich sztabach sil sojuszniczych oraz państw członkowskich. Organem koordynującym działalność wywiadowczą oraz opracowującym strategiczne informacje wywiadowcze dla Rady Północnoatlantyckiej, Komitetu Planowania Obronnego, Sekretarza Generalnego oraz Komitetu Wojskowego jest Zarząd Wywiadu (Intelligence Divisiori) Międzynarodowego Sztabu Wojskowego {International Military Staff - IMS). Zarząd Wywiadu przygotowuje codzienny raport wywiadowczy na podstawie informacji przekazywanych przez państwa członkowskie, organizuje i koordynuje opracowanie uzgodnionych ocen wywiad owczych. Odpowiedzialny jest także za funkcjonowanie Wywiadowczego Systemu Ostrzegania NATO1.
Znaczenie, jakie przywiązuje Sojusz do zbierania i wymiany informacji o zagrożeniach terrorystycznych, było inspiracją do ustanowienia w KG NATO Jednostki Wywiadu o Zagrożeniach Terrorystycznych {Terrorist Threat Intelligence Unit - TTIUj. Na podstawie informacji otrzymywanych z państw członkowskich Jednostka analizuje, monitoruje zagrożenia terrorystyczne, opracowując oceny i prognozy wywiadowcze oraz wspiera informacyjnie proces decyzyjny NATO. Składa się ze stałego siedmioosobowego zespołu, wzmocnionego przez ekspertów z sojuszniczych stolic. W proces wymiany informacji o zagrożeniach terrorystycznych włączone są również państwa Partnerskie, czego wyrazem jest Plan Działań Partnerskich przeciwko terroryzmowi {Partnership Action Plan against Tetrorism -PAP-T), obejmujący konsultacje i wymianę informacji wywiadowczych2. Współdziałanie z Partnerami koordynowane jest poprzez powołaną Łącznikową Jednostkę Wywiadowczą, złożoną z pracowników Międzynarodowego Sekretariatu i Międzynarodowego Sztabu Wojskowego3.
W czasie pokoju dowódcy sojuszniczych struktur dowodzenia i kierowania, oprócz uzgodnionych strategicznych ocen wywiadowczych, zawartych w stosownych dokumentach, wykorzystują do planowania informacje wywiadowcze państw członkowskich zgromadzone w narodowych bazach danych. Do ich zbierania wykorzystywany jest mechanizm zapotrzebowania na informacje, które składane jest do narodowych organizacji wywiadowczych.
We wszystkich sojuszniczych sztabach funkcjonują, w zależności od szczebla, organy rozpoznawcze (wywiadowcze J2 lub G2), a mianowicie:
- J2 - w dowództwach strategicznych (ACO i ACT), Mons i Norfolk, regionalnych (AFNorth i AFSouth), Brunssum i Neapol oraz niektórych podregionalnych,
- G2 - w dowództwach podregionalnych i na niższych szczeblach4 - organy rozpoznawcze (wywiadowcze) opracowują potrzebne dane dla dowódcy, bazując na informacjach z ogólnodostępnych źródeł oraz otrzymanych od państw sojuszniczych na podstawie złożonych zapotrzebowań na informacje. W tym celu m.in. przy sztabach sojuszniczych funkcjonują narodowe komórki wywiadu państw członkowskich26.
Wsparcie wywiadowcze traktowane jest jako czynnik decydujący o powodzeniu sojuszniczych operacji wojskowych na wszystkich szczeblach dowodzenia -strategicznym, operacyjnym i taktycznym. Licznie obsadzane są struktury J2 w sztabach. Pion J2 w dowództwie operacji SFOR w Bośni i Hercegowinie liczył 75 specjalistów i należał do największych27. Oprócz tego w rejonie operacji funkcjonują Narodowe Komórki Wywiadu, które zasilają informacyjnie dowództwa wojskowe, otrzymując niezbędne informacje ze swoich wywiadów krajowych. W Sojuszu istnieje przekonanie, że bez rozwiniętych i dużych zdolności wywiadowczych, siły NATO byłyby w stanie jedynie reagować. Posiadanie przewagi informacyjnej w operacjach reagowania kryzysowego oraz wykorzystywanie różnorodnych sposobów zbierania informacji - wywiadu obrazowego, elektromagnetycznego oraz osobowego - pozwala natomiast na kształtowanie i kontrolowanie sytuacji, a także na zapewnienie bezpieczeństwa sojuszniczym siłom. Informacyjne wsparcie działań NATO realizowane jest także przez powietrzny system wczesnego ostrzegania i naprowadzania lotnictwa AWACS. Samoloty AWACS wykonując swoją misję, działają zarówno na rzecz operacji wojskowych, jak i pełnią funkcję ostrzegania w wymiarze strategicznym. Spośród wielu realizowanych zadań przywołajmy takie, jak monitorowanie przestrzeni powietrznej Stanów Zjednoczonych po wydarzeniach z 11 września, przestrzeni powietrznej Turcji, która obawiała się ataku odwetowego po rozpoczęciu operacji wojskowej w Iraku w 2003 r., oraz loty patrolowe podczas Igrzysk Olimpijskich w Atenach w 2004 r.
W październiku 2006 r. przy dowództwie NATO w Europie utworzono Komórkę Analiz Wywiadowczych (Intelligence Fusion Celi), której zadaniem jest zbieranie, przetwarzanie, analiza informacji ze wszystkich źródeł. Ma ona zabezpieczać prowadzone operacje wojskowe, a szczególnie wspierać Siły Odpowiedzi NATO. Komórka Analiz Wywiadowczych dostarcza informacji wywiadowczych Dowódcy Połączonych Sił NATO, podległym mu dowództwom regionalnym, wzbo-gaca'znacznie możliwości informacyjnego wsparcia, realizując następujące cele:
- dostarcza w odpowiednim czasie informacji wywiadowczych o charakterze strategicznym, niezbędnych do realizacji zadań operacyjnych NATO,
- wspiera informacyjnie trwające operacje oraz inne działania reagowania kryzysowego,
- przesyła informacje wywiadowcze wewnątrz sojuszniczych struktur,
- opracowuje i dostarcza informacje wywiadowcze niezbędnych do operacyjnego funkcjonowania Sił Odpowiedzi NATO, struktur Połączonych Sił Zadaniowych (Combined Joint Task Force - CJTF) oraz operacji prowadzonych poza obszarem objętym Traktatem Północnoatlantyckim, 5 6
263
John Kriendler, Przewidzieć kryzys, „Przegląd NATO”, zima 2002.
NATO Declaralion on Terrorism Issued at the Meeling of Ihe Norlh Atlantic Council in Fore-ign Ministers Session held in Brussels on 2 April 2004, http://www.nato.int/docu/pr/2004/p04-057e.htm. Dostęp z dnia 14.06.2008.
Kriendler, NATO Intelligence..., op. cit., s. 2.
Na przykład w sztabie Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego w Szczecinie czy sztabie operacji KFOR.
26Por. SFOR Informer On Linę, http://wavw.nato.int/sfor/indexinfyi22/pl5b/t0115b.htm oraz http://www.nato.int/sfor/indexinf7167/pl6b/t02pl6b.htm. Dostęp zdnia 02.06.2009.
Kriendler, NATO Intelligence..., op. cit., s. 2.