CCF20130511001

m

Vt AA •• P

wydzielania hormonów peptydowych i glikopeptydowych działających na gruczoły dokrewne w całym ustroju i nakazująca im syntetyzowanie odpowiednich hormonów peryferyjnych.

Wśród mechanizmów kontrolujących Wydzielanie hormonów wyróżnia się:

•    ujemne sprzężenie zwrotne w postaci krótkiej i długiej pętli

•    dodatnie sprzężenie zwrotne

j W układach kontrolujących bierze udział: \

—/podwzgórze (hormon uwalniający)

-^lprzedni płat przysadki mózgowej (hormon tropowy)

ua/W

narząd docelowy: tarczyca, nadnercza, jajniki, gonada męska ./{■Biosynteza i degradacja hormonów, pojecie nrehormonu Hormony mogą powstawać z prekursorów lipidowych, przez modyfikację struktury aminokwasu tyrozyny lub też drogą syntezy białek prostych i złożonych (np. glikoprotein). Hormomynogąjryć syntetyzowane w ostatecznej postaci np. aldosteron, hydrokortyzon, Tj/^str^STól, aminy katecholowe. Inne hormony muszą ulec przekształceniu jS w komórce zanim zostaną wydzielone lub nabędą pełnej aktywności biologicznej np. insulina z proinsuliny lub parathormon (PTH) z prepro- i pro-PTH. Niektóre hormony powstają z rozpadu białka będącego produktem pojedynczego genu np. z proopiomelanolcortyny (POMC) zbud. z 285 aa powstaje: ACTH. pdipotropina, ..3-endorfiny. a-melanotroniny (q-MSH), p-melanotroginy. (p-MSH) i inne. Niektóre hormony mogą ulegać tzw. konwersji obwodowej np. T4 do T3 w wątrobie i przysadce mózgowej, testosteronu do dihydrotestosteronu w II⁰ tkankach płciowych.

5.Metody oznaczania hormonów fradio-immunologiczne, chemiczne, biologiczne^-)

7

5.1.Oznaczanie metabolitów hormonów stosowane w diagnostyce Metabolity katecholamin:

— metanefryny np. metoksypochodne adrenaliny i noradrenaliny.

_zr kwas wanilino-migdałowy (kwas 3-metoksy-4-hydroksymigdałowy, VMA) ó.M echa niżmy działania hormonów

Działanie hormonu ńa poziomie komórkowym zaczyna się od połączenia ze swoistym receptorem, ze względu na lokalizację receptora i wtórny przekaźnik wyróżnia się:

QU)C/oU4

I.    Hormony wiążące się z receptorami śródkomórkowymi (hormony - pochodne cholesterolu (glukokortykoidy, mineralokortykoidy, estrogeny, progestyny, androgeny, kalcytriol) oraz T3 i T₄)

II.    Hormony wiążące się z receptorami na powierzchni komórkowej (są rozpuszczalne w wodzie) - wiążą się z receptorami błony plazmatycznej komórek docelowych i działają poprzez drugie przekaźniki (second messenger) Wyróżnia się:

Drugi przekaźnik cAMP

I grupa — działająca na cykliczne nukleotydy tj. 3 5 AMP oraz 3 5 GMP.

Związki te powstają po zadziałaniu [cyklazy adenylowej} na ATP lub GTP. Enzym ten jest związany z błoną komórkową oraz frakcjami jądrowymi, mitochondrialnymi i mikrosomalnymi komórki. Oczyszczanie cyklazy adenylowej napotyka na kłopoty z powodu jej labilności. Robinson w 1971 r. oczyścił cyklazę adenylową kilkunastokrotnie. Levy i współ, w 1974 r. wykazali, że jest to enzym allosteryczny zbudowany z trzech podjednostek:

a.    regulacyjnej wchodzącej w skład kompleksu wiążącego hormon

b.    katalitycznej odpowiedzialnej za produkcję cAMP

c.    sprzęgającej

[Dla funkcji tego enzymu potrzebne są fosfolipidy.{Element ten przekazuje sygnał od receptora do podjednostKTkatahlycznĘl Cyklaza adenylowa aktywowana jest przez:

1.    hormony

2.    prostaglandyny

3 ■ jony Mg²⁴¹, i    ■"    ;    ...... .....

m:. '-.'•'Rf-ry.-... _ ___- __ 5