V!t€‘v ■
’
v'VfeK’h :"f :'; %* v?
^śgyrr--
1 **' s?% o?:
Trifosforan inozytolu - zwiększa stężenie jonów wapnia w cytoplazmietr^krótnie—^ źródłem wapnia są zbiorniczki siatki endopłazmatycznej następuję otwarcie kanału wapniowego - prawdopodobnie współdziała tu białko G. Efekt ten jest krótkotrwały, ponieważ pula wapnia jest ograniczona i jony te są usuwane przez pompę wapniową-ale aktywuje to enzymy zależne od KALMUDULINY (wewnątrzkomórkowy receptor wapnia). W niektórych tkankach trifosforan inozytolu może być przy udziale ATP fosforylowany do tetrafosforanu:
: Ca2’’’ - zależne białko regulatorowe wiążące w 4 miejscach jony Ca'
2+
(l,4,5)-trifosfoinozytol + ATP (kinaza) -> (l,2,3,5)-tetrafosfo-inozytol + ADP Tetrafosfoinozytol - otwiera kanały wapniowe w błonie komórkowej i umożliwia napływ wapnia do komórki z przestrzeni pozakomórkowej. Odszczepienie fosforanu od trifosfoinozytołu powoduje powstanie 1,4-difosfoinozytolu - forma nieaktywna.
Prowadzi to do zmiany konformacji co powoduje przypuszczalnie zdolność do aktywowania lub inaktywowania enzymów. Wpływa na enzymy syntezy i rozkładu cyklicznych nukleotydów, aktywności różnych kinaz. Ponadto, działa na ruchliwość komórek, mitozę, uwalnianie ziarnistości, endocytozę.
Inne przekaźniki śródkomórkowe
Dla wielu hormonów nie jest. znany przekaźnik śródkomórkowy:
Pierwsza grupa hormonów to insulina i insulinopodobne czynniki wzrostowe (IGF-I, IGF-II) .
Druga grupa to białka kodowane przez rodzinę genu hormonu wzrostu: hormon wzrostu (GH), laktogen łożyskowy (CS) i prolaktyna (PRL).
7.Hormonv nentvdowe
Hormony podwzgórza i przysadki mózgowej:
Przedni płat przysadki mózgowej nie działa samodzielnie ale jego praca kontrolowana jest przez wyższy podwzgórza skąd neurohormony dostają się do przysadki gdzie pobudzają tworzenie się hormonów gruczołowych. Tylny piat przysadki mózgowej magazynuje oksytocynę i wazopresynę.
Podwzgórze również nie działa samodzielnie., Należy tutaj zaznaczyć, że układy regulacyjne nie są całkowicie rozszyfrowane i występują w nich jeszcze wyższe ogni wa np. układ l im bieżny fhipokamp i przegroda) dla wydzielania ACTH oraz twór siatkowaty miedzymózgowia i pnia mózgu biorące udział w kontroli wydzielania, hormonów. Układ limbiczny uczestniczy w procesach zachowania się dzięki odbieraniu i przekształcaniu bodźców ze środowiska zewnętrznego na czynności sensoryczne i motoryczne. Układ sensoryczny „ocenia” otrzymaną informację pod względem przyjemności lub przykrości oceniając osobisty subiektywno-emocjonalny stosunek ustroju do informacji czyli układ ten gra zasadniczą rolę w kształtowaniu życia emocjonalnego człowieka.
Ostatnim wreszcie ogniwem układu regulacyjnego to' impulsy nerwowe z wyższych ośrodków jmord_\macyinychlc(ńyntózgowei. Znany Jest np. wpływ bodźców "'nerwowych na cykl menstruacyjny kobiety.^Hormony tarczycy, płciowe i kory nadnercza wytwarzane są w obwodowych częściach organizmu pod wpływem hohnóhiTpfzysadki mózgowej działają nie tylko jia odpowiednie narządy docelowe, ale wykazują także wpływ hamujący na przysadkę i podwzgórze. Jeżeli poziom tych hormonów we krwi będzie zbyt wysoki to spada wydzielanie RH w podwzgórzu a następnie hormonów przysadki co zapewnia równowagę hormonalną.
(jUeuraboxmonj^ hormony wyzwalające - realising hormones - RH nazywane są tak ze względu na ich działanie pobudzające aktywność wydzielniczą przysadki mózgowej.
Poznane realising hormony to:
1. kortykoliberyna (CRH) dla ACTH
2. tyreoliberyna (TRH) dla TSH
3. wspólny hormon uwalniający GnRH (FSRPI, LHRH) dla FSH i LFI
5. LTH-RH dla LTH (PRL)
4