w^ZDstu i różnicowania różnych komórek ustroju
iąone wytwarzane głównie przez komórki _uk!adu. odpomośeiewego—-aktywowane-lirifocyty i makrofagi./Cytokiny wydzielane przez limfocyty noszą nazwę limfokin, a 'tivMlnTane'przezlhakrofagi nazywane są monokinami.
Docytokin zaliczamy:
-interleukiny,
-interferony,
-czynniki martwicy nowotworów,
-czynniki wzrostu
-c-fzfnniki chemotaktyc2ne.
S. XPentvdv - regulatory komórkowego wzrostu Cenniki stymulujące wzrost komórek
Czynniki wzrostowe to peptydy inicjujące w komórkach docelowych swoistą o ci jo wiedź i działające przez określony mechanizm receptorowy.
Naliczamy tutaj:
1. czynniki wzrostu podobne do insuIiny(IGF)
Ich efekty metaboliczne są podobne do insuliny. IGF stymulują utlenianie glukozy i irtają 1/35 aktywności insuliny
2. czynniki wzrostu zależne od hormonu wzrostu - somatomedyny
Stymulują glikolizę, iipogenezę, hamują lipolizę. Stymulują wzrost i proliferacje komórek odgrywając szczególną rolę w rozwóju_zarojdką j płodu. Są produkowane przez wątrobę, przysadkę mózgową, podwzgórze, korę mozgową, móżdżek.
3- naskórkowy czynnik wzrostu(EGF)
czynnik ten stymuluje biosyntezę DNA i białek. Powoduje spontaniczną agregację poojednostek rybosomalnych i formowanie polisomów, indukuje dekarboksylazę orrilynową biorącą udział w syntezie poliamin regulujących wzrost komórkowy
4. czynnik wzrostu komórek nerwowych(NGF)
stymuluje procesy anaboliczne w komórkach nerwowych. Łatwo wiąże się z białkami surowicy, głównie ai makroglobuliną
5. czynnik wzrostu fibroblastów(FGF)
Jest to czynnik, przysadkowy. Wykazuje aktywność mitogenną względem fibroblastów. Stymuluje także wzrost i różnicowanie komórek naczyniowych śródbionka, komórek mięśni gładkich, chondrocytow, osteoblastów. Pobudza syntezę DWORNA, ^FśorKSw rBiałllS:'-**...................
6- czynnik wzrostu komórek jajnika(OGF)
czynnik wyizolowany z przysadki, .stymuluje wzrost komórek jajnika
7- czynniki wzrostowe pochodzące z płytek knvi(PDGF)
Występują one w dwóch postaciach, jako PDGF I i PDGF II. Mają identyczną aktywność mitogenną taki sam skład aminokwasowy, reaktywność immunologiczną i powinowactwo do receptorów. Różnią się stopniem glikolizacji- PDGF I —7% węglowodanów, PDGF 11-4% węglowodanów. Zbudowane są z łańcuchów A i B połączonych mostkami disiarczkowymi. 'PDGF stymuluje produkcję komórek mezenchymalnych(np.fibroblastow), współdziała w aktywacji granulocytow i lTionocytow. Prawdopodobnie bierze udział w naprawie tkanek
8. peptyd o aktywności stymulującej mnożenie komóref fibroblastów zarodka kurczęcia(MSA)
czynnik ten dodany do hodowli komórek stymuluje włączenie 3H-tymidyny do DNA