CCI00014

Liłmch zasad prawa powszechnego. Aktualne do dzisiaj są postanowienia Ha-bć^s Corpus Act z r. 1679, zakazujące aresztowania bez nakazu sądowego i gwarantujące postawienie w stan oskarżenia przed właściwym sądem, czy też niektóre z postanowień Deklaracji praw z r. 1689 i ustawa o następstwie tronu : - . ~01, określająca oprócz zasad sukcesji zasadę nieusuwalności sędziów.

Obecnie struktura organów państwowych regulowana jest w szeregu ustawach. Ustawa o parlamencie z r. 1911 (zmieniona w r. 1949) ogranicza ustawo-c_ - :ze uprawnienia Izby Lordów, stanowiąc, że projekty ustaw dochodzą do stoiku mimo jej sprzeciwu, jeżeli Izba Gmin uchwali je w niezmienionym brzmieniu na dwóch kolejnych sesjach w okresie jednego roku, a projekty ustaw imansowych mogą być uchwalane bez jej zgody przez Izbę Gmin. Ustawa ta zmieniła ponadto czas trwania pełnomocnictw parlamentu z siedmiu do pięciu lar. Preambuła ustawy zawiera niezrealizowaną do dzisiaj zapowiedź konstytucji mą ..zastąpienia Izby Lordów, która obecnie istnieje, przez drugą izbę ustawodawczą ukonstytuowaną na zasadzie reprezentacji ludowej zamiast dziedzicznej’.

W latach następnych poddano reformie wewnętrzną strukturę Izby Lordów. W\dana w roku 1958 ustawa (The Life Peerage Act) wprowadziła do izby obok lordów dziedzicznych nową kategorię jej członków - lordów dożywotnio mianowanych przez Koronę w nieograniczonej liczbie oraz zezwoliła na zasiadanie w Izbie Lordów kobietom. Ustawa z roku 1963, czyniąc zadość dążeniom lordów do przełamania zasady uniemożliwiającej im głosowanie i kandydowanie w wyborach do Izby Gmin, wprowadziła możliwość zrzeczenia się tytułu lorda i nabycia w ten sposób czynnego i biernego prawa wyborczego.

Uchwalona w roku 1999 ustawa o Izbie Lordów (The Mouse of Lorcis Act) w istotny sposób zmieniła dotychczasowy tryb kreowania składu personalnego cmgiej izby, ograniczając w poważnym zakresie prawo do zasiadania w niej mrów dziedzicznych (hereditary peers).

^h Istotne znaczenie dla brytyjskiego prawa konstytucyjnego mają ustawy : ministrach Korony. Pierwsze z nich z roku 1937 i 1964 oprócz regulacji dotyczących wewnętrznej struktury rządu, wysokości uposażeń jego członków zawierały również ustawowe uznanie istniejących już zwyczajowo instytucji: ga-bmeru. partii politycznych, opozycji JKMości i jej lidera. Ustawa o ministrach Korony z r. 1975 określa maksymalną liczbę członków rządu, którzy mają prawe zasiadania i głosowania w Izbie Gmin (którzy mogą piastować mandat poselski) na 95 (poprzednio 91).

Zasady prawa wyborczego regulują: ustawa o tajności głosowania z r. 1872; ■stawy z r. 1868 i 1883, określające katalog nielegalnych i korupcyjnych prak-tjk wyborczych, sankcje za ich stosowanie oraz możliwość weryfikacji wyborów w następstwie dopuszczenia się zakazanego przez prawo zachowania w czasie wyborów; ustawy o przedstawicielstwie z r. 1983 i 1985 ze zmianami zr. 1987 rozszerzającymi prawa wyborcze na wyborców „zamorskich”; ustawa z r. 1975 określająca kategorie urzędów i stanowisk (z wyłączeniem tych o cha-

17