CCI00078

: Pracy, regiony, 50 tysięcy wyborców - konstytucja może to prawo przyznać : dalszym podmiotom), ale od decyzji przewodniczącego izby.

Tryb pierwszy to typowa procedura parlamentarna, zakładająca zgodne stanowisko obydwu izb mających równe prawa. Procedura skrócona polega na skierowaniu projektu ustawy najpierw do komisji, a następnie na obrady izb, z tym jednak, że droga ustawodawcza ulega poważnemu skróceniu. Postępowanie w tym trybie jest przy tym określone nie w konstytucji, lecz w regulaminach izb. Trzecia droga ustawodawcza przewiduje uchwalanie ustaw przez komisje parlamentu.

W myśl założeń twórców konstytucji droga ustawodawcza miała prowadzić przede wszystkim przez obrady parlamentu, a nie przez komisje mające stanowić rozwiązanie nadzwyczajne. Praktyka poszła jednak w innym kierunku -wbrew oczekiwaniom, czyniąc niemal regułą uchwalanie ustaw przez komisje. Ten stan rzeczy ma swoich zwolenników, którzy argumentują, że parlament jest rrzeciążony i że normalna procedura ogromnie wydłużałaby czas uchwalania ustaw, jak i przeciwników - uznających tę drogę za ograniczenie praw parlamentu jako całości.

O zastosowaniu tej trzeciej drogi decyduje przewodniczący izby, upoważniający komisję do przeprowadzenia dyskusji i uchwalenia ustawy. O decyzji swej powiadamia izbę, która w ciągu 48 godzin może wyrazić sprzeciw. W pracach komisji może uczestniczyć każdy deputowany, z tym że jeśli nie należy on cc komisji, nie ma prawa brać udziału w głosowaniu.

Po przeprowadzeniu debaty i uchwaleniu ustawy przez komisję przewodniczący izby informuje ją o tym. Dodać należy, że w całym okresie prac, aż do chwili uchwalenia ustawy, projekt może być zwrócony izbie, jeśli zażąda tego rząd. 1/10 deputowanych lub 1/5 członków komisji. Komisje nie mogą uchwa-lać ustaw w następujących sprawach: zmiany konstytucji, prawa wyborczego, projektów dotyczących delegacji ustawodawczej, ratyfikacji umów międzynarodowych, uchwalania budżetu państwa i zamknięcia rachunków państwowych.

Liczba ustaw uchwalanych we Włoszech jest ogromna, np. w okresie pierwszej kadencji wynosiła 2317 (lata 1948-1953), w drugiej 1887 (1953— 1958), w trzeciej 1796 (1958-1963), w latach następnych obserwowano tendencję spadkową.²² Zdecydowana większość projektów ustaw jest wnoszona z inicjatywy rządu, przy czym również wyższy jest wskaźnik uchwalanych projektów rządowych niż pochodzących od innych podmiotów.

Ustawa po uchwaleniu podlega promulgacji oraz ogłoszeniu. Promulgacja należ> do uprawnień Prezydenta Republiki, który dokonuje jej w okresie miesiąca od daty uchwalenia. W sprawach pilnych parlament sam określa krótszy termin promulgacji. Przed promulgacją ustawy prezydent może skorzystać z prawa weta, jeśli jednak parlament weto odrzuci, ustawa musi być promulgowana.

~ Zob. J. Zakrzewska, Wiochy..., s. 111-14, a także Ustrój polityczny..., s. 102.

83