173
10.2. Zintegrowane systemy biologiczne
tlenowej są następnie poddawane denitryfikacji przez skierowanie do tej komory ścieków surowych i wyłączenie urządzeń napowietrzających (pracują tylko urządzenia mieszające). Schemat technologiczny systemu Biodenitro, przedstawiony na rys. 10.8, obejmuje dwa okresowo napowietrzane reaktory cyrkulacyjne oraz osadnik wtórny. Pełny cykl pracy reaktorów składa się z czterech etapów, w których zmienia się kierunek przepływu ścieków przez reaktory oraz odpowiednio kształtuje się czasy ich napowietrzania i mieszania. Większość oczyszczalni Biodenitro działa w Danii, a publikowane dane eksploatacyjne wskazują, że w systemach tych można uzyskać usunięcie azotu do wartości poniżej 8 gN/m3.
Podobnie, jak w przypadku usuwania C i P, w systemach biologicznego usuwania związków azotu, mogą być również stosowane cykliczne reaktory okresowe (SBR). Ze względu na znaczną elastyczność tych reaktorów w kształtowaniu warunków kolejnych etapów procesu mogą być one łatwo dostosowane do prowadzenia wybranych przemian biochemicznych, jak i uzyskiwanych efektów usuwania zanieczyszczeń. Na rysunku 10.9 przedstawiono przykładowy cykl pracy reaktora SBR dostosowanego do usuwania związków organicznych i azotu.
etap napetnianie proces proces
postoju i mieszanie tlenowy anoksyczny
proces sedymentacja spust nadmiar aeracji ścieków osadu
RZ - rozktad związków organicznych NT - nitryfikacja DN - denitryfikacja
ZZZ.Z.ZJ.ZZ.ZZ.ZZ N ^ dopływie
I
I
I
N-N03 reaktorze
1
N-Kiejdahla w reaktorze
względny uptyw czasu w kolejnych etapach procesu
Rys. 10.9. Przykładowy cykl pracy reaktora SBR dostosowanego do usuwania C i N
Obowiązujące aktualnie normy prawne, wymagają od większości oczyszczalni ścieków (o przepustowości > 10 000 RLM) zapewnienia wysokich efektów oczyszczania w zakresie usuwania związków organicznych i zawiesin z równoczesnym usunięciem azotu i fosforu. Do tego celu stosowane są w praktyce różne systemy technologiczne, które z reguły są bardziej złożone niż omawiane wcześniej systemy do usuwania C i P czy C i N. Charakterystycznym elementem systemu do usuwania C, N i P jest komora beztlenowa usytuowana na początku ciągu technologicznego, w której zachodzi pierwsza faza biologicznej