CCI20130725226

227

11.4. Ostateczne unieszkodliwianie osadów

Tabela 11.9. Dopuszczalne zawartości metali ciężkich (mg/kg_sJ w osadach ściekowych

Stosowanie osadów

Metale	w rolnictwie oraz do rekultywacji gruntów	do rekultywacji terenów na cele nierolne	do uprawy roślin nie przeznaczonych do spożycia i produkcji pasz
Otów (Pb)	500	1000	1500
Kadm (Cd)	10	25	50
Rtęć (Hg)	5	10	25
Nikiel (Ni)	100	200	500
Cynk (Zn)	2500	3500	5000
Miedź (Cu)	800	1200	2000
Chrom (Cr)	500	1000	2500

Kryteria składu chemicznego dotyczą przede wszystkim maksymalnych zawartości metali ciężkich w osadach; wymagania te w większości krajów Unii Europejskiej są jednoznacznie określone. W Polsce przy ustalaniu dopuszczalnej zawartości metali ciężkich w osadach przyjmuje się przeważnie wartości podane w tabeli 11.9.

Ważnym problemem, który może istotnie ograniczyć stosowanie osadów ściekowych w rolnictwie jest także zawartość mikrozanieczyszczeń organicznych. W osadach zidentyfikowano ponad 100 związków organicznych (są to przede wszystkim fenole i chlorofeno-le, pozostałości pestycydów, heksachlorobenzen, polichlorowane; bifenyle, dibenzodio-ksyny oraz nitrozoaminy). Obecność tych substancji w osadach stanowi duże zagrożenie dla zdrowia przy konsumpcji plonów wyhodowanych na glebie nawożonej takimi osadami. Podobne zagrożenie stwarza obecność patogenów - bakterii chorobotwórczych, pierwotniaków, grzybów pleśniowych i pasożytów. Stosowane procesy higienizacji osadów (wapnowanie, pasteryzacja, kompostowanie) nie zawsze są skuteczne.

11.4.2. Procesy termiczne przeróbki i utylizacji osadów

Wyróżnić tu można suszenie osadów oraz ich spalanie. Osuszanie osadów ściekowych realizowane jest jako samodzielny proces termiczny przyśpieszający usuwanie wody z osadów przez kontakt z gorącym powietrzem lub z gorącymi gazami spalinowymi. Zdecydowanie polepsza właściwości osadów oraz umożliwia wybór technologii spalania bądź współspalania. Proces suszenia prowadzi się w specjalnych instalacjach, tzw. suszarkach. W zależności od zastosowanej temperatury, procesy suszenia można podzielić na:

-    wysokotemperaturowe - temperatura czynnika suszącego 200-400 °C, temperatura cząstek osadu 50-80 “C;

-    niskotemperaturowe - temperatura czynnika suszącego poniżej 100 C (zazwyczaj 45-85 °C); zaś temperatura cząstek osadu w granicach 30-40 ”C.