SiulymoniHCja
/.icliod/l pod w|)lywi!ii! slly i Ig/ko^.ci Iii!) sil udsiodkowych w ultrawlrów kat ii
I ’ i / \ I 1. 1111 iii |,i\m .1 .1 iyiul.ill.1 \s\.ii |mi|.k rfo u m/iwni/e łwym 11 sI |)0|;ivvi;iim mi; w /niuglnny d/im smugi •.wi.ill.i icaIIc*k11>it>vv sumo
chodowyi li, wkIoi /ih i dla ohsrtwatomu slo|ącvi li niedaleko s/osy (/oh. kv ryc. 2..S).
Ryc. 2.5. Pytki roślin i kurz rozproszone w powietrzu powodują pojawienie się zjawiska Tyndalla. Dzięki niemu światło słoneczne prześwitujące przez korony drzew jest widoczne w postaci smugi.
Ryc. 2.6. Duże drobinki opadają na dno naczynia, gdyż są bardzo ciężkie. Zjawisko to nazywamy se dymentacją.
Kongulnc|a In ląi /milo mi; o/f) |
^ |
•.Ink (ii|) Iwo | |
i \|r,ycll aoio/ol lub lOZlwór ko- |
a a ^ a |
loltlalny) w większe |
mm a^j |
zespoły. |
3 ejl |
Agregat to skupienie cząsteczek u różnym charakterze wią- |
^ ^ aa aa ^ a |
/.iii wzajemnych (clmmicznych). |
j aa a |
b d |
aa a
aa
aa
a
aa
Zawiesiny i roztwory koloidalne mają tendencję do rozdzielania się podczas przechowywania.
W roztworze koloidalnym następuje powoi ne łączenie się drobin koloidalnych w większe grudki. Pt) pewnym czasie grudki stają się tak duże, że tworzą zawiesinę. W zawiesinie dość szybko następuje rozdzielanie składników wskutek opadania drobin pod własnym ciężarem na dno naczynia.
Jeśli roztwór koloidalny tworzą dwie niemie-szające się ciecze, to jedna z nich jest zawieszona w drugiej w postaci malutkich kropelek.
- W wypadku roztworu koloidalnego utworzonego przez dwie niemieszające się ciecze koagulacja polega na łączeniu się maleńkich kropelek w większe krople. Gdy krople te są już dostatecznie duże, następuje rozdział obu cieczy na dwie osobne warstwy. Oczywiście warstwę górną tworzy ciecz o mniejszej gęstości.
Ryc. 2.7. a) Dość duże drobinki roztworu koloidalnego; b) na skutek łączenia się drobin (czyli tzw. koagulacji) powstaje powoli układ podobny do zawiesiny; c) duże agregaty ulegają sedymentacji.
Doświadczaniu
r<m •InWIinie emulsji
1'robowkę napełnij wml.i do około 1/3 je*| wysokusei. ,i nasil *piue do .1 i| ’ l krople ok'|ii < nlosi dokładnie wymieś/,i| ()bscrwii| uwa/mc pioi r \ inzdziclania się obu i icc/.y. /miel/ czas poli/ehnv do calkowilc .....o/d/ielenia się warstwy wody i oleju.
lesli bardzo nam zależy na otrzymaniu trwałego roztworu koloidalne im• podczas produkcji koloidu dodajemy do niego specjalnych substancji upohicgajijcych hjczeniu się ze sobą małych drobin w większe agregaty, '.ubsiancję laką nazywamy emulgatorem (czytając etykiety ze składem pioilukłów kosmetycznych czy spożywczych, napotkaliście zapewne to po|ęi ie). limulgator zwiększa trwałość emulsji, czyli układu koloidalne-i o i leczy zawierającej drugą nierozpuszczalną ciecz odpowiednio roz pios/.oną. lun ulga tory działają najczęściej w len sposób, że otaczając drobinki koloidu, nie pozwalają zbliżyć się do siebie składnikom emulsji.
Doświadczenie
lindanie wpływu emulgatora na trwałość emulsji
1’iobówkę napełnij wodą do około 1/3 jej wy-okości. Dodaj następnie 2-3 krople oleju i oko-lo lis em1 płynu do mycia naczyń. Całość do-I l.uluie wymieszaj. Obserwuj uważnie, po jakim asie nastąpi rozdzielenie emulsji. Porównaj n yskane wyniki z wynikami poprzedniego do-w i.uleżenia.
u v Z.8. W lewej probówce znajduje się mieszanina oleju wody, w prawej taka sama mieszanina z dodatkiem płynu du mycia naczyń.
()|)isując stan roztworu, posługujemy sic czę-I«» pojęciami roztworu nasyconego i nienasyconego. Wiemy z własnego doświadczenia, że \\ herbacie nie można w nieskończoność rozpuszczać cukru. W pewnym momencie następna jego pmeja się nie rozpuści i pozostanie na dnie na-i /ynia bez względu na czas i intensywność mie-.mia łyżeczką. O takim roztworze powiemy, żc |csl roztworem nasyconym, czyli takim, w którym mc możemy rozpuścić dalszych porcji substancji.
Uyi Z.9. Jeśli pomimo uporczywego mieszania nie udaje się rozpuścić dalszych porcji < ukiu w herbat ie, to /u,u zy, że mamy do czynienia z roztworem nasyconym.
I tmils|n Iii
układ złożony z 2. iilmiilo,./,i|i| cyt li 8lQ ' ll / ktńiyrli |mlnu |osl m/pmn/on.i ilu |)ii:,I,h:I
o rozmlarzo
C/ip.tok kulii
łdalnych
| Enmliialiir tu
I sub:ilanc|a ula twia|,|< a lwi> izoiiio tily omul I sji i nadaj,|i a |n| I liwalośr
106