Chemia26

Ko/wią/niiic

1    krok. Ponumerowanie atomów węgla w pierścieniu.

CH₃

cyklopenten

2    krok. Nazwanie podstawników i oznaczenie ich położenia.

CH₃

1,2-dimetylo-3-chloro-

3    krok. Zapisanie pełnej nazwy związku.

3-chloro-1,2-dimetylocyklopenten

Cl ch₃

C1 ch₃

Przykład 4

Podaj nazwę systematyczną poniższego związku, uwzględniając jego ste-,

CH₂—CH₃

reoizomerię:

C=C /    \

CH₃—CH—CH,    H

' I ch₃

Rozwiązanie

1    krok. Wybranie głównego łańcucha węglowego.

CH₂—CH₃

\=c

/    \    hepten

C'H,—CII—CI C    H

I

ch₃

2    krok. Ponumerowanie atomów węgla w głównym łańcuchu.

"_x ■

7    A    5    /~ ^C \

CH₃—CII—CH_:    H    hept-3-en

CH₃

3    krok. Nazwanie podstawników i oznaczenie ich położenia.

H    CH_:-CH,

C—r

s /    6-metylo-

Cłlr ni—CH,    H

M

■ ind Zapisanie pełnej nazwy związku. h i (i metylohept-3-en.

/ i Metody otrzymywania alkenów

Reakcje elimina cji to takie, w których nasy eony substrat rozpada się na niewielką czą steczkę oraz związek nienasycony lub cykliczny.

\

II

(II. (II,

II

„ < /

(II.—CII—CII,

Clii

układ podstawników przy atomach węgla połączonych podwójnym wiązaniem odpowiada izomerom trans

Jkrny olrzymuje się przede wszystkim w wyniku reakcji eliminacji,

......u h pojedynczy substrat rozdziela się na dwa produkty. Są to re-

d i ji typu:

A —► B + C

trakcjach eliminacji, prowadzących do otrzymania alkenów, jako nalow wyjściowych używa się alkoholi lub chlorowcopochodnych. mi,,hol przechodzi w alken w wyniku odłączenia cząsteczki wody. ¹ 1 diiy schemat takiej reakcji jest następujący:

i i    substancja

R-c-c- ^0ClwadniaH-. r—c=c— + h,o

I    I

II    OH

substrat    produkt 1    produkt 2

(alkohol)    (alken)    (woda)

i '■ akcja zgodna z powyższym schematem, jaką należy przeprowadzić In otrzymania etenu, przebiega według następującego równania:

CII,—CH,—OH    CH,=CH, + H,0

temp.    ^_

alkohol etylowy    eten

(etanol)

laką reakcję przeprowadza się najczęściej, przepuszczając pary alko-ło >lu nad rozgrzanym tlenkiem glinu.

' /ęslo stosuje się także skrócony zapis powyższej reakcji odwadniania:

ch₃—ch₂—oh    ch₂=ch₂

Alkohole można odwadniać w niższych temperaturach, stosując is iii celu na przykład stężony wodny roztwór kwasu siarkowego(VI). ilc/y pamiętać, że w procesie tym, szczególnie gdy przeprowadza się , i w niższej temperaturze, powstaje produkt uboczny o strukturze c/ą-i, i/ki l< O K, nazywany eterem. 1'odc/as odwadniania alkoholu