226
Rys. 8.2. Dobieg i wybieg narzędzia przy toczeniu podłużnym przelotowym
*=/'-
nsfs
gdzie: Bs - szerokość strugania, mm, ns -liczba podwójnych skoków narzędzia na minutę, fs - posuw narzędzia w mm na podwójny skok.
Mniej prosto przedstawia się wyznaczenie pozostałych składników normy czasu pracy. W wypadku czasu przygotowaw-czo-zakończeniowego tpz i pomocniczego
/porn użyteczne mogą być tutaj tzw. normatywy. Są to zalecane wartości parametrów eksploatacji urządzeń i narzędzi, realizujących proces technologiczny, i co za tym idzie wpływających zarówno na czas trwania tego procesu, jak i jakość jego produktu. Ogólny pogląd na budowę takich normatywów dają tabele 8.1 i 8.2. Podają one czasy przygotowawczo-zakończeniowe tpz i pomocnicze tp w zależności od czynników, które dla poszczególnych elementów operacji odgrywają rolę dominującą, W przypadku robót tokarskich są to: wymiary przedmiotu obrabianego, jego masa, sposób zamocowania i obróbki.
Zalecane warunki obróbki zawarte w normatywach warunków skrawania powinny być uzasadnione badaniami bądź to wytwórców narzędzi, bądź też odpowiednich ośrodków naukowo-badawczych. Natomiast normatywy czasu przygotowawczo-zakończe-niowego / są wykonywane na podstawie tzw.fotografii dnia roboczego, czyli badań i analizy czasu w drodze obserwacji dnia roboczego pracowników danego zawodu w warunkach dobrej organizacji pracy.
Ruch jałowy
Ruch roboczy
Rys. 8.3. Rysunek pomocniczy do wyznaczenia czasu maszynowego strugania
Normatywy czasu pomocniczego tp sporządza się najczęściej na podstawie tzw. chronometrażu, tj. pomiaru rzeczywiście zużytego czasu na wykonanie wszystkich niezbędnych czynności i ruchów, potrzebnych dla danej operacji.
W przypadku mniej szczegółowej analizy operacji określa się czas trwania określonych zespołów czynności roboczych. Wówczas znajdują zastosowanie w wyznaczaniu nakładu pracy na wykonanie tych czynności tzw. scalone normatywy czasu. Nie zapewniają one
Lp.
W ii Wpt
10
16
18
"l9~
~2Ó~
Wya Zaksi Zćją Ob-Ó Zdjęć
Wjjg
ZĆ;2C
Zdjęć