choroszyC2

432

432

Rys. 20.35. Przyrząd czujnikowy zainstalowany na wiertarko-frezarce

Metoda wytaczania współrzędnościowego może być stosowana na wiertarko-frezarkach bez użycia płytek wzorcowych lub średnicówck. Do odczytu prostopadłych do siebie przesunięć zespołów obrabiarki można wykorzystać liniały z noniuszami, w które są wyposażone obrabiarki. Dokładność nie przekracza wówczas ±0,1 mm.

Na zasadzie omawianej metody działają wiertarki współrzędnościowe, stosowane przede wszystkim do obróbki elementów uchwytów i przyrządów w narzędziowniach. Przesuwów stołu i wrzecien-nika dokonuje się w tych wiertarkach za pomocą bardzo dokładnych śrub pociągowych zaopatrzonych w liniały' korygujące. Dzięki temu zapewniają one bardzo dużą (rzędu kilku mikrometrów) dokładność rozstawienia osi otworów.

Dużą dokładność rozstawienia osi otworów przy małej pracochłonności ustawiania można uzyskać na obrabiarkach sterowanych numerycznie. Wiertarko-frezarki sterowane numerycznie zapewniają dokładność położenia do 0,005 mm. Do grupy obrabiarek SN, przydatnych zwłaszcza w produkcji jednostkowej powtarzalnej i małoseryjnej, należą centra obróbkowe. Umożliwiają one wykonanie przedmiotu w jednym zamocowaniu wieloma różnymi narzędziami pobieranymi z magazynu narzędzi i wprowadzanymi do pracy w kolejności ustalonej programem obróbki.

W produkcji seryjnej i wielkoseryjnej znajdują zastosowanie przyrządy obróbkowe. Dzięki temu wynik obróbki uniezależnia się w znaczej mierze zarówno od kwalifikacji robotnika, jak i od stanu obrabiarki. Dokładność rozstawienia otworów zależy wówczas od staranności wykonania przyrządu i wytaczadła oraz od wartości luzu między wy-

taczadłem a tulejami prowadzącymi. Najczęściej obróbkę w przyrządach wykonuje się na wytaczarkach. Dokładne rozstawienie otworów można również osiągnąć na wiertarkach promieniowych - tańszych, zajmujących mniej miejsca i wygodniejszych w obsłudze. Niejednokrotnie umożliwiają one skrócenie czasu obróbki od 20 do 25% w stosunku do pracy na wytaczarce.

W produkcji masowej ekonomiczne są obrabiarki zespołowe złożone z jednostek wytaczarskich jedno- lub kilkuwrzecionowych. Umożliwiają one wykonanie zespołów