choroszyC0

430

430

Rys. 20.31. Ustawianie osi wrzeciona w osi pierścienia ustawczego

Metodą ustawienia wrzeciona za pomocą płytek wzorcowych i trzpienia kontrolnego stosuje się w produkcji jednostkowej i małoseryjnej do wytaczania otworów o osiach równoległych. Zasadę tej metody przedstawiono na rysunkach 20.32 i 20.33. Ustawienie osi wrzeciona wykonuje się według powierzchni bazującej, która może być powierzchnią stołu wytaczarki (rys. 20.32) lub już wykonanego otworu (rys. 20.33). Za pomocą tej metody można uzyskać dokładność położenia osi w granicach od 0,03 do 0,05 mm.

Rys. 20.32. Ustawienie wrzeciona według stosu    Rys. 20.33. Ustawienie wrzeciona według stosu

płytek wzorcowych od powierzchni bazującej:    płytek wzorcowych od wykonanego otworu:

1 - trzpień kontrolny, 2 - szczelinomierz,    1,2 - trzpienie kontrolne, 3 - stos płytek

3 - stos płytek wzorcowych    wzorcowych, 4 - szczelinomierz

Metoda wytaczania współrzędnościowego polega na tym, że żądane wzajemne położenie otworów osiąga się przez przesuwanie stołu i wrzeciona obrabiarki w dwu lub trzech wzajemnie do siebie prostopadłych kierunkach. Jest zatem pożądane również zwymiarowanie obrabianego przedmiotu w układzie współrzędnych prostokątnych. Metodę tę można łatwo stosować na każdej wiertarko-frezarce. Należy jedynie na wrzc-cienniku i stole obrabiarki umieścić płytki oporowe 1 i 2, a na prowadnicach tych zespołów zamocować czujniki 5 i 6 (rys. 20.34). Dobierając odpowiednie stosy płytek wzorcowych wstawianych pomiędzy płytki oporowe i stopki czujników, można bardzo dokładnie przesuwać stół obrabiarki lub jej wrzeciennik, ustawiając w ten sposób wrzeciono względem przedmiotu obróbki. Początkowe położenie wrzeciona wytaczarki względem przedmiotu określamy za pomocą pomiaru płytkami wzorcowymi odległości osi wrzeciona (a właściwie osi trzpienia kontrolnego umieszczonego w gnieździe wrzeciona) od powierzchni stołu y₀ oraz odległości tej osi od jakiejś powierzchni przedmiotu lub specjalnej płytki zamocowanej na stole obrabiarki x_Q.