CIMG3319

Wielką namiętnością ludu rzymskiego były igrzyska. Dziś nazwą tą niekiedy określamy organizowane na dużą skalę i odznaczające się uroczystym charakterem zawody sportowe, na przykład igrzyska olimpijskie. Wówczas, w starożytnym Rzymie, igrzyska miały charakter rozrywkowo-widowiskowy. W ich zakres wchodziły wyścigi, zawody w je-ździe konnej, zapasy atletów, walki z dzikimi zwierzętami i walki gladiatorów¹

Tego rodzaju rozrywki i widowiska stanowiły nieodzowny atrybut życia ludu rzymskiego, atrybut tak dian pożądany, jak chleb powszedni. Znajdowało to niejednokrotnie swój dobitny wyraz w żądaniach burzących się z powodu nędzy tłumów plebsu rzymskiego, domagających się wówczas od władców panem et circenses². Władcy wykorzystywali też często ową namiętność ludu do -rozrywek, urządzając w celu pozyskania go sobie igrzyska i rozdając podczas nich pożywienie.

Miejscami akcji igrzysk były cyrki i amfiteatry. Wśród tych służących igrzyskom budowli poczesne miejsce zajmowało Koloseum — największy amfiteatr statrożytnego Rzymu. Wznoszenie owego potężnego i wspaniałego obiektu architektury i budownictwa rozpoczęto około75 r.n.e., za rządów cesarza Wes-pazjana, a ukończono je pięć lat później, za panowania cesarza Tytusa. Po nieważ obaj ci cesarze, ojciec i syn, należeli do dynastii Flawiuszów, budowla otrzymała nazwę amfiteatru Flawiuszów. Nadana jej w średniowieczu nazwa „Koloseum” (łac. Colosseum) jest wywodzona bądź od ogromu amfiteatru (łac. colosseus — olbrzymiej wielkości, olbrzymi), bądź od ustawionego w jego pobliżu wielkiego posągu cesarza Nerona (łac. colossus — olbrzymi posąg). Inauguracyjne igrzyska, zorganizowane na rozkaz cesarza Tytusa po oddaniu Colosseum do użytku, odznaczały się gigantycznymi rozmiarami, niesłychanym przepychem i morderczymi efektami. Prowadzone na arenie amfiteatru walki gladiatorów między sobą i z dzikimi zwierzętami ciągnęły się przez sto dni, a w czasie tych „rozrywek dla ludu" zginęło ponad pięć tysięcy różnych zwierząt i kilka tysięcy gladiatorów. Owym krwawym jatkom przyglądało się stale pięćdziesiąt tysięcy widzów, tylu ich bowiem mogła pomieścić widownia Koloseum.

Widownia ta, składająca się ze wznoszących się amfiteatralnie ku górze rzędów siedzeń, otaczała ze wszystkich stron owalną arenę o długości 86 metrów i szerokości 54 metrów. Wymiary całej olbrzymiej budowli były następujące: dłuższa oś jej owalnego planu mierzyła 188 metrów, krótsza — 156 me-

~y~