CIMG3378 (2)

-1893) - kompozytor, autor oper lirycznych, oratoriów i kantat’Ch. Lccontc de Lisie (1818-1894! - poeta, autor filozoficznych poezji opisowych.

22 Domenico Fonia na (ur. 1543. zm. 1607) wioski urbanista, architekt i inżynier, w latarń 1585-1590 budowniczy papieża Sykstusa V ^ 1592 królewski architekt w Neapo/u. Najważnie' szym dziełem w jego dorobku była inspirowan przez Sykstusa V urbanistyczna przebudów³ Rzymu.    ^a

3 Latarnia - nadbudówka w postaci okrasi »• b wielobocznej wieżyczki, wieńcząca dach narf »pu/ą. przykry ta odrębnym hełmem oraz mai_a szereg okien na swym obwodzie, służąca do vietlania danego wnętrza światłem dziennym z

"ario Madema (ur. 1556. zm. 1629) - wioski itekt i inżynier, reprezentujący wczesny ba-zymski. nawiązujący do twórczości Michała ta. Tworzył formy przejściowe między ma-zmem a dojrzałym barokiem. Obok dzialal-architektomcznej w Rzymie prowadził licz-ce inżnieryjne w różnych miastach Włoch.

Białostocki: Sztuka cenniejsza niż złoto. owe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa

i Lorenzo Bemini (ur. 1598, zm. 1680)-największych współtwórców baroku w rysownik.malarz, rzeźbiarz i architekt, y artysta papieża Pawła V i Urbana 7 bogata twórczość wywarła decydujący rozwój europejskiej sztuki baroku w ńerwszej połowę XVIII w.

ja -grób męczennika-świętego, usytu-viątyni pod głównym ołtarzem, często 5łokrągłym obejściem. Nazwę tę nosi dobna budowa grobu męczennika, mie właśnie baldachimu (np. konfes-a w rzymskiej bazylice czy konfesja iva w katedrze na Wawelu w Krako-

28    Kolumny kolosalne - kolumny, których wysokość równa się wysokości całego budynku, niezależnie od liczby jego kondygnacji.

29    Urhi et orbi - z lac.: miastu (tj. Rzymowi) i .światu.

30    Agostino Cornacchini (ur. 1685. zm. 1740) -rzeźbiarz wioski okresu baroku, twórca wielu rzeźb o tematyce przede wszystkim religijnej w wielu kościołach różnych miast włoskich.

31    Giotto. właśc. Bondone di Giotto (ur. 1266. zm. 1337) —włoski malarz i architekt, jedna z najpotężniejszych indywidualności w dziejach sztuki. prekursor epoki odrodzenia.

32    Filaretę, właśc. Antonio di Piętro Avorlino (ur. ok. 1400. zm. ok. 1469) - wioski rzeźbiarz, architekt i teoretyk sztuki, w którego dziełach widoczne są cechy późnego gotyku i wczesnego renesansu.

33 Portyk - kolumnowy przykryty dachem ganek lub takaż galeria.

Wieża Eiffla w Paryżu

I A. Dumas. syn.( 1824-1895) - pisarz, autor pomieści * dramatów obyczajowych; G. de Maupas-sant (1850-1893) - pisarz, autor znakomitych noweli i powieści obyczajowych; V. Sardou (1831--1908) - dramatopisarz. autor licznych popularnych komedii i powieści; Ch. Gounod (1813-

2    G. Apollinairc. wlaśc. Wilhelm Apollinaris Kostrpwicki (1880-1918) - poeta francuski pochodzenia polskiego, jeden z przywódców francuskiej awangardy poetyckiej, związany z kubiz-mcm i surrealizmem.

3    Ergonomia, ergonomika-dyscyplina zajmująca się zasadami i metodami dostosowania pracv i» do człowieka, czyli takiej konstrukcji urządzeń technicznych i kształtowania materialnego środowiska pracy, jakie wynikają '> wymagań ftzjo- I; logii i psychologii pracy.

4    G. Stephenson (1781-1848) - angielski konstruktor parowców, twórca pierwszych publicznych Unii kolei; 1825 Stockton-Darlington. 183(1 Lis crpool-Manchester (z trakcją wyłącznic parowozową).

5    R. Clair, właśc. R. Lucicn Chomette (ur. 1898)

- francuski reżyser, scenarzysta i krytyk filmowy. wybitny twórca filmów, zwłaszcza tżw. populistycznych komedii filmowych; J. Cocteau (1889--1963) - pisarz francuski. scenarzysta i reżyser filmowy; M. Chagall (ur. 1887) - rosyjski malarz i grafik osiadły we Francji, zbliżony do kubizmu. ckspresjonizmu. surrealizmu; B. Buffet (ur.

1928) - francusk i malarz i grafik. twórca kompo- i 3 zycji figuralnych, pejzaży i martwych natur, odznaczających się ekspresjonistyc/ną forma i nastrojem pesymizmu.

6    R. Dclaunay (1885-1941) - francuski malarz abstrakcjonista, jeden z głównych nowatorów sztuki XX wieku i jeden z pionierów abstrakcjo-nizmu w malarstwie, prekursor późniejszego op--artu i sztuki kinetycznej.

7    J. Girąudoux (1882-1944)^francuski dramatopisarz oraz autor powieści i nowel o problcmaty-

ralno-filozoficznej.

291