6. Jak sądzisz, dlaczego autor szuka pośredników między sobą a Bogiem?
Podmiot liryczny szuka pośredników między ludźmi a Bogiem, co wiąże się ze średniowiecznym pojęciem hierarchii - człowiek jako proch, byt niższy, skalany grzechem nie jest godzien, by bezpośrednio zwracać się do Boga. Potrzebuje orędowników w swojej sprawie.
7. Co łączy obraz z tekstem Bogurodzicy?
Ci orędownicy to - podobnie jak na obrazie - Matka Boska i Jan Chrzciciel. Mamy tu do czynienia z motywem ikonograficznym zwanym deesis („Bogurodzica” jest literacką realizacją tego motywu)
■ Deesis (gr. błaganie, prośba) - w sztuce typ kompozycji przedstawiający w centrum Chrystusa - sędziego świata, po jego stronie prawej - Matkę Boską, zaś po lewej - św. Jana Chrzciciela, postaci pośredników; motyw pochodzi ze sztuki bizantyjskiej
CHRYSTUS - WŁADCA
Bogiem stawiena Maryja Matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spuści nam
Twego dzieła Krzciciela Boiycze
Zbiorowość modląca się
8. Zwróć uwagę na budowę strof. Co je łączy?
Zwraca uwagę kunsztowna budowa strof wiersza. Obydwie zwrotki zaczynają się od apostrofy, po której następuje prośba wyrażona zdaniem rozkazującym. Taka odpowiadająca sobie konstrukcja to paralelizm kompozycyjny.
■ Paralelizm kompozycyjny - równoległość, powtarzalność w konstrukcji tekstu.
Budową wiersza rządzi liczba 2 - dualistyczny jest układ wiersza (2 zwrotki), próśb, obraz życia.
Zwrotki oddziela refren „Kyrie elejson”, który stanowi rodzaj aklamacji.
■ Aklamacja -> rodzaj okrzyku wyrażającego zgodę, uznanie
9. Zbadaj liczbę sylab w poszczególnych wersach (~>ASYLABIZM; WIERSZ ŚREDNIOWIECZNY), a następnie zaznacz w tekście środki stylistyczne:
• apostrofę
• epitet
• refren
• rymy wewnętrzne
• rymy zewnętrzne
O kunszcie literackim autora świadczą liczne środki stylistyczne: apostrofy, epitety, refren oraz kunsztowne rymy zewnętrzne - parzyste i wewnętrzne - tzw. leoniny.
10. Przeczytaj fragment Krzyżaków H. Sienkiewicza i odpowiedz na pytania.