Metoda kompleksowa opiera się na stosowaniu złożonych powtarzalnych ćwiczeń, zbliżonych do gry, dlatego dzięki niej zawodnicy przygotowują się szybciej do sytuacji wynikających w bezpośredniej walce sportowej. Np. w czynnościach obrońcy ćwiczymy:
1) w zakresie taktyki — wzorowe ustawianie się,
2) w zakresie techniki — użycie wszystkich sposobów uderzenia piłki,
3) w zakresie przygotowania fizycznego — starty, skoki,
4) w zakresie przygotowania psychicznego — odwagę, zdecydowanie.
Metodę kompleksową należy stosować w okresie dojrzałości funkcjonalnej i fizjologicznej zawodnika, a zatem z zawodnikami zaawansowanymi. Nauczanie tą metodą rozpoczynamy od ćwiczeń z jednym zawodnikiem i przez stopniowe zwiększanie liczby ćwiczących (1 :1, 2 :1, 2 : 2) przechodzimy do ćwiczeń z całą drużyną.
Należy dodać, że metoda kompleksowa, oprócz wielu walorów czysto szkoleniowych, ma również tę zaletę, że zwiększa zainteresowanie treningiem, przyzwyczaja zawodników do zadań, jakie nakłada na nich trening.
2. ZASADY NAUCZANIA
W dydaktyce wychowania fizycznego stosuje się następujące zasady:
— świadomości,
— aktywności,
— systematyczności,
— utrwalania,
— wszechstronności,
— poglądpwości,
— dostępności (dostosowania).
Zasada świadomości
Zasada świadomości stanowi niezmiernie ważny element nauczania, wiąże bowiem w całość pozostałe zasady nauczania. Cały proces nauczania przebiega tym szybciej im ćwiczący bardziej świadomie włącza się do niego. Nauczyciel i ćwiczący powinni zdawać sobie sprawę z celu nauczania. Ćwiczący winien wiedzieć, po co stosowane są pewne ćwiczenia w czasie treningu, do czego są przydatne, jakie popełnia się najczęściej błędy i jak ich należy unikać. A zatem konieczna jest ocena osiągnięć i analiza niepowodzeń, np. przy ocenie wyników gry drużyny po kilku spotkaniach.
Bardzo często jako sposób nauczania stosuje się objaśnienie ćwiczeń, wpływające bezpośrednio na drugi układ sygnalizacyjny. /~»ui o rwwinmn wska7vwać na istotne momenty i cechy ćwi-cych. Po wykonaniu ćwiczenia należy wskazać na przyczynę powstawania błędów i pokazać poprawne ruchy.
czenia, powinno być zwięzłe, dokładne i zrozumiałe dla ćwiczą-Zasada aktywności
Ze świadomości celu wypływa aktywność. Dzięki zainteresowaniu ćwiczący stara się brać czynny udział w wysiłkach nauczyciela, stara się przyswoić jak najszybciej i jak najlepiej ćwiczenia. Na zainteresowanie lekcją wpływa oryginalność, atrakcyjność i odpowiedni dobór materiału szkoleniowego. Niekiedy w celu uzyskania większego stopnia aktywizacji ćwiczących stosuje się formę stawiania zadań.
Aktywność poszczególnych ćwiczących, zwłaszcza jednostek wybitniejszych, wpływa mobilizująco na innych.
Zasada systematyczności
Zasada systematyczności dotyczy zarówno procesu nauczania jak I wychowania. Systematyczność zarówno oddziaływań dydaktycznych jak i wychowawczych w pracy trenera jest nieodzownym warunkiem ich skuteczności. W nauczaniu wymagana jest ona .szczególnie przy nauczaniu nowej techniki, nowych wariantów taktyki czy nowego zasobu ćwiczeń, w momencie utrwalania oraz kontroli i oceny pracy zawodników, aby na tej drodze wdrażać ich do lepszej samokontroli.
Podstawowym warunkiem i jednocześnie sprawdzianem systematycznej pracy nauczyciela, trenera jest planowanie tej pracy, Jej dokumentacja. Brak systematyczności w kształtowaniu nawyków ruchowych może odbić się ujemnie na wydolności organizmu (np. pomijanie poszczególnych części lekcji, częste opuszczanie zajęć itp.). Brak systematyczności obniża poziom sprawności ogólnej, osłabia zainteresowanie [51].
Zasada utrwalania
Wiadomo, że kształtowanie nawyków ruchowych wymaga nie tylko systematycznego nauczania, ale również wielokrotnego powtarzania, aż do utrwalenia. Nauczanie, opiera się na dobrym opanowaniu podstawowych form ruchu przez powtarzanie. Zanim ćwiczący podejdą do nowych ćwiczeń, muszą dobrze opanować poprzednie formy ruchu, a zatem obok nowych elementów wprowadzanych do treningu należy stale powtarzać już wyuczone i zautomatyzowane formy ruchu. Zbyt szybkie przejście do nowych trudniejszych ćwiczeń odbija się ujemnie na jakości i poziomie wyszkolenia.