b. ) SZYBIKI
Szybikiem pionowym nazywa się pionowe wyrobisko korytarzowe o głębokości mniejszej od 200 m o przekroju poprzecznym mniejszym od 14 m2, maja^ce wlot na powierzchni i prowadzące w głąb ziemi. Płytkie szybiki o głębokości do 50 m i o przekroju prostokątnym stosowane są przy robotach poszukiwawczo-rozpoznawczych oraz do udostępniania niewielkich płytko zalegających złóż o krótkim okresie eksploatacji.
W kopalniach węgla stosuje się często szybiki ślepe o przekrojach kołowych lub prostokątnych do różnych celów komunikacyjnych, najczęściej do opuszczania urobku z piętra na poziom, wyciągania materiałów, przejścia dla ludzi na poziom (drabinami) oraz do celów wentylacyjnych.
c. ) DUKLA mały, niegłęboki szybik o małym przekroju poprzecznym, wykonany w skałach twardych i stojących bez obudowy. Wykonywany w celu badania, poszukiwania złoża, jako otwór wentylacyjny lub też do wydobywania rudy prymitywnym sposobem.
d. ) STUDNIA jest to pionowe wyrobisko podziemne o głębokości do kilkudziesięciu m mające ujście na powierzchnię zimi i przeznaczone do wydobywania kopaiin ciekłych (wody, solanek, ropy naftowej).
e. ) NADSIĘWŁOM pionowe lub strome wyrobisko górnicze, prowadzone od pewnego poziomu w górę.
2.) Poziome wyrobiska udostępniające. Do wyrobisk tych należą: sztolnie, przecznice i przekopy, podszybia.
a.) SZTOLNIA to podziemne wyrobisko poziome, mające wyjście bezpośrednio na powierzchnię ziemi, przeznaczone do celów komunikacyjnych i wentylacyjnych między podziemnym złożem a powierzchnią ziemi. Udostępnianie sztolnią stosuje się w terenach górzystych przy stromym zaleganiu pokładów.
sztolnia udostępniająca złoże rudy
Udostępnianie sztolnia stosuje się w terenach górzystych przy stromym zaleganiu
pokładów lub żył. Obecnie sposób ten jest używany bardzo rzadko, ale w dawnych czasach stosowany był powszechnie, a sztolnie osiacjały wybiegi kulku a nawet kilkunastu km.
szybik wentylacyjny
;T\ wlot sztolni —I ’ zwałowisko
1
Sztolnie drąży się od wylotu z małym wzniesieniem dla zapewnienia spływu wód i
ułatwienia transportu. Wlot sztolni powinien być usytuowany aby:
-sztolnia udostępniała możliwie największe zasoby kopaliny użytecznej
-była możliwość łatwego zwałowania skały płonnej urabianej w czasie drążenia sztolni
-była zabezpieczona przed zalewaniem wodami powierzchniowymi
Długie sztolnie łączy się z powierzchnią szybikami zapewniającymi obiegowy przepływ powietrza a zarazem stanowiącymi rogę ucieczkową dla załogi.
16