— -w.uibi&jr oraz liczba ścią liczby 4 (4, 8, 12, 16, 20)
rr»,„—i-i- •
wymiary śrub. Liczba śrub jest
Rys 8.9. Schematy zaworów: a. b. c) zawory wzniosowe, d) klapa, e) membrana, /) zasuwa, g) suwak, h. i.j£ Jc) przepustnica [3.4]
Rys. 8.10. Zawór grzybkowy [3]
I — pokrętło. 2 — wrzeciono, i — nakrętka (tulejka gwintowana). 4 — pokrywa, i — śruba zlęczna pokrywy, 6 — grzybek, 7 — zawleczka, I — uszczelka na grzybku, 9 — kadłub z Żeliwa ciągliwego, 10 — uszczelka pokrywy, II — sworzni. 12 — uszczelki dławnicy, IS — występ dławika, 14 — nakrętka, 15 — wkręt zabezpieczający nakrętkę przed obrotem
Najczęściej są stosowane zawory wzniosowe, które mogą spełniać wszystkie zadania. Kurki stosuje się jako zawory regulacyjne, rozdzielcze lub zaporowe, głównie w przewodach o niewielkich średnicach i przy małych ciśnieniach. Zasuwy stosuje się prawie wyłącznie jako zawory zaporowe, suwaki — jako zawory rozdzielcze, zaś klapy — jako zawory zwrotne.
Zawory grzybkowe. Na rysunku 8.10 przedstawiono jedno z rozwiązań konstrukcyjnych zaworu grzybkowego. Korpus zaworu składa się z kadłuba 9 i pokrywy 4. Przesuw poosiowy wrzeciona 2 wraz z grzybkiem 6 uzyskuje się przez wkręcanie (wykręcanie) gwintowanego wrzeciona w nakrętkę 3.
Grzybek jest połączony z wrzecionem za pomocą zawieczkt 7 w ten sposób, aby podczas zamykania zaworu obrót wrzeciona nie powodował obrotu grzybka. Dla zapewnienia szczelności zaworu zastosowano uszczelkę 8 na grzybku, uszczelkę /O między kadłubem i pokrywą oraz dlawnicę (12,13), której elementy zapewniają uszczelnienie przejścia wrzeciona przez pokrywę.
Szczelność zamkniętego zaworu uzyskuje się przez dokładne wykonanie powierzchni uszczelniających gniazda i grzybka łub też przez zastosowanie pierścieni uszczelniających metalowych lub niemetalowych — zależnie od własności przepływającego czynnika. Sposób mocowania pierścieni pokazano przykładowo na rys. 8.11. Pierścienie metalowe (ze stali hartowanej, brązu, mosiądzu i in) stosuje się przy większych ciśnieniach, przy czym dla uzyskania odpowiedniej gładkości i zapewnienia szczelności dociera się je z sobą. Pierścienie niemetalowe (z gumy, skóry, fibry itd ) umożliwiają łatwe osiągnięcie szczelności przy małych ciśnieniach i niewielkim nacisku, ale zużywają się dość szybko.