DSC00189 (9)

wykrywanie składników mineralnych w roślinach

Dr Anna Wyrwicka

Część teoretyczna

1 kanki roślinne składają się z wody, związków organicznych oraz związków nieorganicznych. Woda stanowi od 7% masy w niektórych nasionach do 95% w soczystych owocach i płatkach kwiatów. Zawartość wody w tkankach roślinnych zależy od gatunku, wieku rośliny, organu, pory roku oraz aktualnie panujących warunków środowiska. 1 erminem świeża masa roślinna, nazywamy naturalnie uwodnioną masę tkanki roślinnej.

Aby dokonać analizy jakościowej pod względem obecności pierwiastków w tkankach roślin należy poddać roślinę suszeniu, a otrzymaną suchą masę roślinną należy następnie spopielić.

Suchą masą roślinną nazywamy masę tkanki roślinnej uzyskaną poprzez ogrzewanie w 70 C. Proces suszenia prowadzony jest do czasu, po którym dalsze ogrzewanie tkanek nic zmienia już masy próby. Sucha masa roślinna jest to pozostałość świeżej masy po odparowaniu wody (pozostaje tylko woda związana chemicznie) oraz usunięciu innych substancji lotnych. Substancje wrażliwe na działanie wysokiej temperatury zostają rozłożone do związków prostych. Prawie połowę suchej masy roślinnej stanowi węgiel (45%). Podobną zawartość stwierdza się dla tlenu (42%), natomiast wodór stanowi około 6,5%, a azot 1,5% suchej masy. Podczas spopielania suchej masy w temperaturze 600°C, spala się materiał organiczny, a CO2, H2O, NH3, H2S uchodzą do atmosfery. Pozostała część związków nielotnych pozostająca po prażeniu to popiół roślinny, który stanowi od 0,2 - 20% suchej masy. Są to głównie tlenki metali (potasu, magnezu, wapnia, sodu, żelaza) i niemetali (fosforu, siarki, krzemu), a także sole: chlorki, siarczki i fosforany.

Kryteria podziału pierwiastków chemicznych w odniesieniu do ich funkcji pełnionych w organizmach roślinnych.

Kryterium jakościowe - dzieli pierwiastki na podstawie ich niezbędności dla roślin.

^ pierwiastki niezbędne: N, K, Ca, Mg, P, S oraz Cl, Fe, Cu, B, Zn, Mn, Mo, Ni (makro-i mikro-eJementy)

S pierwiastki korzystne: Na, Si, Co, AL, V

Kryterium ilościowe - dotyczy ilości pierwiastka pobieranego przez rośliny z podłoża. Kryterium to dzieli wszystkie niezbędne dla roślin pierwiastki na makroelementj i mikroelementy.