DSC00836

Diogenes proszący Aleksandra Wielkiego o odsłonięcie słońca, renesansowa majolika z Urbino.

ta

sar

:zt

CYNICY - zagadnienia etyczne:

samowystarczalna cnota (autarkia) rozumiana jako panowanie nad sobą, jedynym dobrem gwarantującym człowiekowi szczęście; sensualizm i relatywizm w dziedzinie poznania; pogarda dla instytucji państwowych i społecznych.

Hei

dc

CYNICY

Przedstawiciele

Cynicy są zwolennikami jednego z nurtów filozoficznych wyrosłycWy trąd sokratęjskiej. Ich nazwa wywodzi się od prowadzonej przez nich szkoły na I Cynosarges albo też od greckiego przymiotnika kynikos, czyli „psi". Założycielem sąi byl Antystenes z Aten (ok. 444-365 p.n.e.), uczeń Sokratesa i rywal Platon® Jako) Ateńczyka i trackiej niewolnicy należał do ateńskiego proletariatu. Drugim siynifyi głównie dzięki anegdotom, przedstawicielem cynizmu byl Diogenes z Synopy (41-31 p.n.e.). Za mieszkanie służyła mu podobno duża gliniana beczka.

Poglądy

Cynicy podobnie jak Sokrates skupiali się na zagadnieniach etycznych, że jedynym i samowystarczalnym (autarkia) celem ludzkiego życia gwarantuj! || szczęście jest cnota. Wszystkie inne dobra, życiowe cele, w tym także wiedza, okaa ;ty się bezwartościowe i należy je traktować z obojętnością. Mędrcem staje się ten, 9 nr udaje się osiągnąć zupełną niezależność od wszystkiego; jest to możliwe poprześtjasd ;|c czyli odpowiednią pracę nad sobą i ćwiczenia przysposabiające do wyrzeczeń. ~>^a' Okazywali pogardę wobec wszelkiego rodzaju instytucji państwowych i spoieca®’ (rodzina, państwo, religia). O sobie powiadali, że są kosmopolitami, to jest obywatd ^za* całego świata. Opowiadali się za równouprawnieniem kobiet i niewolników.

W teorii poznania byli sensualistami i relatywistami.

i?

Wpływ i recepcja

Przekonanie cyników o tym, że warunkiem szczęścia jest wyrzeczenie, przejęli sti Ten pogląd był również bliski myślicielom wczesnochrześcijańskim, którzy ^ajl\ uczynili podstawą życia duchowego. Filozofa zaczęto utożsamiać z pustelnikiem* | pogardza światem (łac. contemptus mundi) i od niego ucieka (lac. fuga mundi). Sa cynicka istniała aż do VI w. n.e. Z czasem jednak upowszechniło się także negati znaczenie cynizmu, rozumianego jako postawa życiowa polegająca na lekcewajj stosunku do obowiązującego w danej społeczności systemu wartości, deprecjonoW instytucji, negowaniu autorytetów.