DSC01201

Baza informacyjna rachunkowości finansowej

Tablica 2.1. Charakterystyka zasad rachunkowości

Zasada 1	Charakterystyka 2
Prawdziwego i wiernego obrazu	Zasadę tę ustawodawca przyjmuje jako główny ceł prowadzanfr ksią^~ chunkowych" (art. 4, ust 1 ustawy o rachunkowość^ Kierownictwo wybiera i stosuje zasady rachunkowości tak, aby dostarczone informacje z systemu rachunkowości były*: ' •    przydatne dla użytkowników w procesie podejmowania decyzji •    wiarygodne, czyli takie, dzięki którym sprawozdanie finansowej —    wiernie przedstawia wyniki finansowe i sytuację finansową jednostki —    odzwierciedla ekonomiczną treść zdarzeń i transakcji, a nie tylko ich formę prawną —    jest obiektywne, czyli bezstronne —    jest zgodne z zasadą ostrożnej wyceny —    jest kompletne we wszystkich istotnych aspektach 1 Rzetelne i jasne przedstawianie sytuacji majątkowej i finansowej wymaga ujęcia w sprawozdaniu finansowym wszystkich zdarzeń Istotnych dla oceny tej sytuacji (dotyczy to również zdarzeń występujących po dacie sporządzania bilansu oraz skutków błędów podstawowych)
Ciągłości	Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły Należy jednakowo grupować w kolejnych latach obrotowy® operacje gospodarcze, wyceniać aktywa i pasywa, w tym także obliczać odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, ustalać wynik finansowy i i tak sporządzać sprawozdania finansowe, aby wynikające z nich informacje były porównywalne (art. 5, ust 1 ustawy o rachunkowości) Odstępstwo od zasady ciągłości jest możliwe tylko wówczas, gdy: 1 •    zapewnia wierniejsze odzwierciedlenie sytuacji majątkowej i finansowej lub wyniku finansowego •    zostanie przedstawiony rodzaj i przyczyny zmian oraz ich wpływ 1 liczbowy na wynik finansowy roku obrotowego, a także zostaną 1 doprowadzone do porównywalności sprawozdania finansów® żf 1 rok poprzedzający rok sprawozdawczy, w którym zmiana nastąpiła | (art. 8, ust. 2 ustawy o rachunkowości)
Kontynuacji działalności	Pozwala domniemywać, że przedsiębiorstwo będzie kontynuowało dzia- 1 łalność w dającej się przewidzieć przyszłości, w nie zmniejszonym 1 istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, 1 chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym (art 5, ust 2 usuwy o rachunkowości)
Ujęcia memoriałowego	Zobowiązuje podmioty gospodarcze do ujmowania kosztów i przychp®| dów w okresach, których dotyczą, a nie w okresach, w których wy*fl stąpiły, bez względu na wpływy lub wydatki środków pieniężnych H (art. 6, ust. 1 usuwy o rachunkowości)
Współmiemości	Dla zapewnienia współmiemości przychodów oraz związanych z nimi 1 kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego 1

Zasady rachunkowości finansowej 39

cd. tablicy 2.1
1	2
	są zaliczane koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zosta-ły poniesione Przejawem tej zasady jest występowanie rozliczeń międzyokresowych przychodów i kosztów, zmiana stanu produktów (art. 6, ust. 2 usuwy o rachunkowości)
Ostrożności	Poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się, stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) koszty (ceny) W szczególności należy w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość, uwzględnić (art. 7, ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości): •    zmniejszenie wartości użytkowej lub handlowej składników majątkowych, w tym również w skutek odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) •    wyłącznie niewątpliwe (zrealizowane, otrzymane) pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne, wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne, •    rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń Stosownie do tej zasady aktualizacja wartości aktywów lub pasywów powinna następować: •    bez względu na wysokość wyniku finansowego, a więc także wtedy, gdy korekty powodują powstanie lub powiększenie straty •    gdy informacje o potrzebie korekt docierają do jednostki między osutnim dniem roku obrotowego a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych
Zaka/u kompensat	Wartość poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów, a także zysków i strat nadzwyczajnych ustala się oddzielnie Nie można kompensować ze sobą różnych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów z nimi związanych oraz zysków i strat nadzwyczajnych (art. 7, ust. 3 ustawy o rachunkowości)
Istotności	W sprawozdaniach muszą być wykazane wszystkie pozycje, które mają istotne znaczenie dla oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki (art. 8, ust. 1 ustawy o rachunkowości)
Periody zacj i	Operacje zachodzące w jednostce gospodarczej należy ujmować w przekroju roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych
Wyższości treści nad formą	Operacje gospodarcze muszą być wykazywane zgodnie z ich treścią i prawdą materialną, nawet jeżeli forma prawna będzie odbiegać od przyjętych rozwiązań

I J. Gierusz, Plan kont z komentarzem. ODDK, Gdańsk 2001, s. 11. * G. Bailey, K. Wild, Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w praktyce. Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 2000. s. 49.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie ustawy o rachunkowości.