DSC01352 (5)

A. A czy nie czyni nikogo szczęśliwym?

E. Owszem.

A. Z pewnością czyni go szczęśliwym wtedy, kiedy tamten staje się szczęśliwy?

E. Tak jest.

A. Jeżeli więc na przykład będziesz szczęśliwy za rok. za rok uczyni cię szczęśliwym?

•    E. Tak.

A. A więc już dzisiaj przewiduje, co uczyni za rok?

K. Przewidywał to zawsze, a zgadzam się. że przewiduje także obecnie, jeżeli ma to nastąpić.

7. A. Powiedz mi, proszę, czy nie jesteś Jego stworzeniem i czy twoje szczęście nie spełni się w tobie.

E. Owszem, i jestem Jego stworzeniem, i to, że będę szczęśliwy, dokona się we mnie.

A. Ponieważ więc twoje szczęście urzeczywistni się w tobie za sprawą Boga. będzie ono wynikiem konieczności, a nie woli.

E. Jego wola jest dla mnie koniecznością.

A. Będziesz więc szczęśliwy wbrew swojej woli?

E. Gdyby moje szczęście zależało ode mnie, z pewnością już byłbym szczęśliwy. Przecież i teraz także chcę być szczęśliwy, a nie jestem, ponieważ nie ja uszczęśliwiam siebie, ale Bóg daje mi szczęście.¹

A. Najwyraźniej prawda przemawia przez twoje usta, ponieważ tylko w tym wypadku możemy odczuwać, że coś jest w naszej mocy, jeżeli czynimy to, gdy chcemy. Dlatego też nie ma niczego, co byłoby do tego stopnia w naszej mocy jak właśnie nasza wola. <5>na bowiem zjawia się natychmiast, gdy chcemy, bez żadnej przerwy w czasie.* I dlatego słusznie możemy powiedzieć, że starzejemy się z konieczności, a nie dobrowolnie, i że musimy umrzeć.

1

Na cli;tą uwag* Augustyna o szczęściu wbrew woli. które głosi Kwodlusz. ten ostatni bystro argumentuje, te gdyby axcięśol« było dobrowolne. musiałby sam siebie uszczęśliwiać; wobec tego uwata. te uszczę-411 wić mole tylko Bóg. Augustyn Jest zdania, te do osiągnięcia szczęścia niezbędny Jest Bóg (przedmiot uszczęśliwiający; por. O tyciu szczęśliwym, nowinił I nasza wola (podmiot uszczęśliwiający I zdątający do Bogn Jako do najwyższego dobrał. Wszak to pragnienie szczęścia Jest wrodzone, dane przez Boga. aby było przewodnikiem człowieka do Boga (por. Dm Trfnl-te te 13. 8. M; 11, 6, 10). w tym znaczeniu, to Jest Jeśli pochodzi o samo

•    pragnienie szczęścia, nic Jest ono dobrowolne, to znaczy człowiek nie może . uczynić go przedmiotem wyboru swej wolnej woli.

s Tekst, na który szczególnie powoływali się pelagianle: por. Re-trociaikmu i. o. t.