DSC01360 (3)

nie okazać dobroci stwarzając istotę, o której wiedział z góry, że nigdy nie zgrzeszy?¹

15. Te wzniosłe stworzenia mają swoje wieczne szczęście, ponieważ cieszą się wiecznie swoim Stwórcą. Zasługują na to, bo ich wola nieustannie przestrzega sprawie-/ dliwości. Ale i tamte grzeszne stworzenia mają swoje miej-I sce niżej, gdyż tracąc przez grzech szczęście nie utraciły 1 możności odzyskania go. One znowu przewyższają stworzenia, które na zawsze przywiązały swą wolę do grzechu. Pomiędzy tymi ostatnimi i tamtymi pierwszymi, które trwają wolą przy sprawiedliwości, znajdują się istoty, które przez pokorną pokutę odzyskują swoją wysoką godność. Stanowią one jakby pośrednie stadium. Bóg nie poskąpi! swej hojnej dobroci, lecz dał byt nawet tym istotom, w których przewidział nie tylko grzech, ale i upór w grzechu. Bo lepszy jest koń nawet znarowiony niż kamień, który dlatego nie zbacza z drogi, że nie posiada czucia I i własnego ruchu. Tak samo doskonalsze jest stworze-I nie, które grzeszy z wolnej woli, niż to, które nie grzeszy I dlatego, że nie ma wolnej woli. I pochwalę wino, które samo w sobie jest dobre, lecz zganię człowieka, który upił się tym winem. A jednak tego samego człowieka, którego już potępiłem i który jeszcze dotychczas jest nietrzeźwy, ! wyżej cenię niż wychwalane wino, którym się upił. Tak samo wszystkie cielesne stworzenia zasługują na pochwałę odpowiednią do stopnia swojej godności. Nagana zaś należy się tym, którzy używając ich nieumiarkowanie odwracają wzrok od prawdy. Ale znowu tych samych ludzi, już zepsutych i jakby pijanych, wywyższamy ponad stworzenie, w swoim porządku godne pochwały, którego nadmiernie pożądali i przez to zgubili się. Bierzemy bowiem pod uwagę to, co jeszcze zachowali ze swej wrodzonej godności, a nie to, na co zasłużyli przez swe winy.*

Z kontekstu zdaje słę wynikać, że chodzi o aniołów, bo oni tą juk w posiadaniu Boga (por. A. d'Ales Libert*. art. w Din. apoL de la Jot cath., 2. Parła. ltss. 1853), zwłaszcza te zdaniem Augustyna, poza jednym czy dwoma wypadkami, nie ma ludzi bezgrzesznych na ziemi. Por. EptM. vr., is.

⁷ Augustyn wła&ciwą sobie metodą stopniowanego przedstawiania rre-ctywtstoicl (por. F. Cayrć. Prfcii de patrologie et butoire de te theologte,

¹ 1. Pana «, IMS. SU) mówi o różnych stopniach d os Kon a łoić j aachoozacyeh I w bytach. Ilustruje przykładami zasadę, te leps/y byt niż niebyt. Nad-■uł i użycia nie nadwyrętają tej dobroci ontycznej, me funkcjonalnej.