DSC01610

(rozumienie ma charakter interpersonalny). Rozumienie to wytwarzanie znaczenia, zdeterminowanego przez horyzont, sytuację i motywację interpretującego. Rozumienie to uwzględnienie tego, że ktoś inny może rozumieć inaczej.

Hermeneutyka ontologiczna — nie proponuje konkretnych metod i narzędzi. Jest relacją między interpretującym a tekstem wraz z rozumieniem celu interpretacji.

TŁO NEGATYWNE:

Trzy tradycyjne modele interpretacji:

1. psychologiczny — znaczenie jest równoznaczne z intencją twórcy (ekspansja autora); rozumienie tekstu przedmiotowe, zbliża się do intencji autora. Tekst traktowany jako ekspresja autora, medium dzięki któ®emu docieramy do wnętrza autora.

2. historyczny - znaczenie sprowadza się do znaczenia, jakie utwór miał, kiedy powstał (rekonstrukcja sytuacji komunikacyjnej — źródło wiedzy o epoce) — większość historyków literatury. Tekst traktowany jako źródło wiedzy o epoce

3.immanentny - znaczeniowa autonomia tekstu literackiego; oddzielenie tekstu od intencji autora i tła historycznego; badanie struktury (znaczenie wynika z elementów w tekście nie poza nim). Tekst jest strukturą znaczącą, a interpretator ma się przyjrzeć tej strukturze.

ZARZUTY;

Hermeneutycy odrzucają te modele, ponieważ:

-1 -> nie można poznać intencji twórcy, intencja jest nieważna - dotarcie do prawdy ukrytej, a nie do intencji. Tekst ma przekazać jakąś prawdę, a nie intencją autora

-    2 obce hermeneutykom; wpisanie znaczenia w kontekst ówczesnego odbiorcy, sam się dystansuje (należy do innej epoki) - dystans jest przeciwieństwem rozumienia; dzieło ma przemawiać do nas, teraz. Wprowadzenie sztucznego dystansu jest zaprzeczeniem regułom hermeneutyki

-    3 -> zatrzymanie się wpół drogi interpretacji tekstu - analiza strukturalna to wyjaśnienie, a nie rozumienie; docieranie do prawdy — jest jedynie wstępem do prawdziwej interpretacji II Sens nie jest czymś gotowym — wynika z interpretacji.

Hermeneutycy odrzucają wszystkie trzy tradycyjne modele interpretacyjne. Tkwi w nich błąd w rozumieniu podejścia interpretatora do tekstu (krytyka nowożytnej nauki i filozofii).

Hermeneutyka krytykuje nowożytną relację metafizyczną między podmiotem, a przedmiotem (Kartezjusz). Była to podstawa nowożytnej teorii poznania (relacja między czystym podmiotem myślenia a zewnętrznym przedmiotem):

-    podmiot - bezosobowy, bez żadnych elementów wpływających na poznanie

-    przedmiot - całkowicie zewnętrzny byt wobec podmiot, którym podmiot chce zawładnąć

Hermeneutycy odrzucają ten schemat (jest to techniczny sposób myślenia o świecie - chęć zawładnięcia). Przezwyciężenie tego podziału między człowiekiem a światem -hermeneutyczna ontologia dasein.

Konsekwencje dla interpretacji:

1-    nie ma interpretacji bez założeń (określają wcześniejsze rozumienie)

2-    ponieważ dasein jest bytem historycznym, wnoszone do interpretacji przekonania są uwarunkowane historycznie

3-    teoria błądzi, gdy chce wyeliminować wpływ badacza (postawa otwartości) - ma służyć pogłębieniu rozumienia siebie i świata