Fotodioda
Fotodioda Jest to półprzewodnikowy element bierny ze złączem p-n. Brak polaryzacji w momencie oświetlania półprzewodnika powoduje, że w złączu powstaje siła elektromotoryczna. Istotną zaletą fotodiod jest duża częstotliwość pracy. Kfpgjf one przetwarzać sygnały świetlne o częstotliwości do kilkudziesięciu megaherców. Natomiast wadą Jest dość silna zależność prądu fotodiody od temperatury.
Zastosowania
— czujniki fbtoelektryczne w automatyce,
— w układach zdalnego sterowania.
— w układach pomiarowych wielkości elektrycznych i nieelektrycznych np. do pomiaru odległości, stężeń i zanieczyszczeń roztworów, częstotliwości i amplitudy drgań, naprężeń itp.
Fototranzystor jest półprzewodnikowym elementem trój warstwowym pup lub npn, czyli tranzystorem, w którym prąd kolektora Ic jest sterowany strumieniem światła padającego na bazę. W fototranzystorze zmiany strumienia świetlnego powodują znacznie większe zmiany prądu niż w fotodiodzie, ponieważ fototranzystor jest elementem wzmacniającym.
Fototranzystor umożliwia zatem modulację (zmianę) prądu za pomocą promienieli wania świetlnego i jednocześnie za pomocą sygnałów elektrycznych, pod warunkiem że baza ma wyprowadzenie na zewnątrz obudowy tranzystora.
W porównaniu z fotodiodą fototranzystor ma dużo większą czułość, ale też większy prąd ciemny, większą bezwładność i większą zależność parametrów od icmpenHuiy*y
— fotodetektory w transoptorach,
— czujniki fotoelekttyczne w automatyce i układach pomiarowych.
Fototyrystor
Fototyrystorcm nazywamy tyrystor umieszczony w specjalnej obudowie, umożliwiającej oddziaływanie promieniowania świetlnego na jego przełączanie te suną blokowania do przewodzenia.
Im większe jest napięcie anoda-katoda fototyrystora, tym energia promieniowania świetlnego potrzebna do przełączenia jest mniejsza. Istotną cechą fototyrystora jest to. że po przełączeniu w stan przewodzenia utrzymuje się w nim nawet po zaniku
*
Rys. 1.31. Symbol fołotyryston
impulsu świetlnego. Wykonywane są przede wszystkim 7 krzemu i wykorzystywane jako np. przekaźniki fotoelektryczne.
Rezystancja fotorezystora zmienia się pod wpływem padającego promieniowania i nie zależy od kierunku przyłożonego napięcia, podobnie jak rezystancja zwykłego rezystora. Oświetlenie fotorezystora powoduje zwiększenie przepływającego prądu (zmniejsza się jego rezystancja).
Folorczyslory wykonuje się najczęściej w postaci cienkich półprzewodnikowych warstw monokrystnlicznycli łub polikrystalicznych naniesionych na izolacyjne (np.
Rys. 1.32. Symbol fotorezystora
szklane) podłoże. Materiał światłoczuły jest między metalowymi elektrodami, które mają zazwyczaj kształt grzebieniowy. Nad powierzchnią światłoczułą umieszcza się okienko.
Fot 1.33. Wygląd typowych fotorezystorów Zastosowania
- wykrywanie i ostrzeganie w systemach przeciwpożarowych,
- pomiar natężenia otaczającego światła,
- wykrywanie zanieczyszczeń rzek i zbiorników wodnych.
Diody elektroluminescencyjne, zwane diodami świecącymi (LED - Liglu Emilllng Diodę), emitują promieniowanie w zakresie widzialnym i podczerwonym. Promieniowanie jest wytwarzane w wyniku rekombinacji promienistej dziur i elektronów, jaka zachodzi w złączu p-n diody półprzewodnikowej spolaryzowanej w kierunku pizewodzcnia. Intensywność świecenia zależy od wartości doprowadzonego prądu, pizy czym zależność ta jest liniowa w dużym zakresie zmian prądu.